Pastacılığın duayenine veda
Kadıköylülerin yakından tanıdığı Baylan Pastanesi’nin sahibi Harry Lenas 85 yaşında hayatını kaybetti Lenas, “Kadıköy bir başka güzel. Bu pastane bana güzel dostluklar kazandırdı” demişti
Kadıköylülerin yakından tanıdığı tarihi Baylan pastanesinin sahibi Harry Lenas, 85 yaşında hayata gözlerini yumdu. Lenas, 13 Haziran Pazartesi günü düzenlenen tören ile Şişli Rum Mezarlığı’na defnedildi. 1961 yılından beri hem Kadıköylülere hem de edebiyatçı ve sanatçılara eşsiz lezzetler sunan Lenas’ın başarı dolu hikayesini derledik.
PASTACILIĞIN AKADEMİSYENİ
Baylan pastanelerinin kurucusu Epir asıllı Rum Filip Lenas, Arnavutluk’tan Türkiye’ye 15 yaşında göç etti. İstanbul’a yerleştikten sonra birkaç yıl Fransızların işlettiği Türkiye’nin ilk çikolata imalathanesi Mulatiye’de çalıştı. 1923’te ise Beyoğlu Deva Çıkmazı’nda ilk pastanesini açtı. İlk pastanenin adını Fransızca I’Orient(Şark) sözcüğünün okunuşu olan “Loryan” koydu. 200 çeşit pasta ve şekerlemeden oluşan ürünleriyle dönemin ünlü pastaneleri Markiz, Lebon ve Moskova ile birlikte anılmaya başladı. Yabancı adların Türkçeleştirilmesini öngören yasa uyarınca 1943 yılında Loryan adı Baylan olarak değiştirildi.
Baylan’ın ikinci neslinin temsilcisi olan Harry Lenas, 1923 yılında Beyoğlu’nda açılan Baylan’ın kurucusu Filip Lenas’ın oğluydu. Beyoğlu Baylan’da mesleği öğrendi. Bir yıl Viyana’da pastacılık okulu Zuckerbaecker Schule’de eğitim gördü. Viyana’da çeşitli pastanelerde tatil günleri bile staj yapan Harry Lenas, İsviçre’nin Luzem şehrindeki Richmont Fachshule’de 9 ay yatılı olarak pastacılık ve çikolata paralin konusunda eğitim aldı. Harry Lenas daha sonra ünlü Mövenpick Restaurant’da çalışarak okullarda öğrendiklerini uygulamaya başladı. Gefrat Solingen’de çikolatacılık kurslarına da katılan Lenas, akademisyen bir pastacı olan Türkiye’ye döndü.
Babasının izini takip eden Harry Lenas 1954’te Karaköy’de ilk gündüz barı “Tagesbar’ı” açtı. Baylan’ın Kadıköy şubesi de 1961 yılında açıldı. Beyoğlu Baylan ekonomik nedenlerle 1967’de; Karaköy Baylan da binanın onarıma girmesi nedeniyle 1992’de faaliyetlerini durdurdu. Bugün bir tek Kadıköy ve Bebek’te bulunan Baylan faaliyetlerini sürdürüyor.
LENAS’IN BULUŞU “KUP GRİYE”
Dondurma, karamel, badem, vanilya, fıstık ve krem şanti ile yapılan, üstüne bal ve karamel sosu dökülerek bir kedidili bisküvi ile servis edilen meşhur “Kup Griye” Lenas’ın en tatlı buluşlarından olarak biliniyor. Harry Lenas, “Bu icadı öyle kolay bulmadım. Çok denemeler yaparak bu tadı çıkardım. Bizim buluşumuz olan Kup Griye bugün bazı Avrupa pastanelerinde “Coupe Baylan” olarak satılıyor” demişti.
PASTACILIĞIN AKADEMİSYENİ
Baylan pastanelerinin kurucusu Epir asıllı Rum Filip Lenas, Arnavutluk’tan Türkiye’ye 15 yaşında göç etti. İstanbul’a yerleştikten sonra birkaç yıl Fransızların işlettiği Türkiye’nin ilk çikolata imalathanesi Mulatiye’de çalıştı. 1923’te ise Beyoğlu Deva Çıkmazı’nda ilk pastanesini açtı. İlk pastanenin adını Fransızca I’Orient(Şark) sözcüğünün okunuşu olan “Loryan” koydu. 200 çeşit pasta ve şekerlemeden oluşan ürünleriyle dönemin ünlü pastaneleri Markiz, Lebon ve Moskova ile birlikte anılmaya başladı. Yabancı adların Türkçeleştirilmesini öngören yasa uyarınca 1943 yılında Loryan adı Baylan olarak değiştirildi.
Baylan’ın ikinci neslinin temsilcisi olan Harry Lenas, 1923 yılında Beyoğlu’nda açılan Baylan’ın kurucusu Filip Lenas’ın oğluydu. Beyoğlu Baylan’da mesleği öğrendi. Bir yıl Viyana’da pastacılık okulu Zuckerbaecker Schule’de eğitim gördü. Viyana’da çeşitli pastanelerde tatil günleri bile staj yapan Harry Lenas, İsviçre’nin Luzem şehrindeki Richmont Fachshule’de 9 ay yatılı olarak pastacılık ve çikolata paralin konusunda eğitim aldı. Harry Lenas daha sonra ünlü Mövenpick Restaurant’da çalışarak okullarda öğrendiklerini uygulamaya başladı. Gefrat Solingen’de çikolatacılık kurslarına da katılan Lenas, akademisyen bir pastacı olan Türkiye’ye döndü.
Babasının izini takip eden Harry Lenas 1954’te Karaköy’de ilk gündüz barı “Tagesbar’ı” açtı. Baylan’ın Kadıköy şubesi de 1961 yılında açıldı. Beyoğlu Baylan ekonomik nedenlerle 1967’de; Karaköy Baylan da binanın onarıma girmesi nedeniyle 1992’de faaliyetlerini durdurdu. Bugün bir tek Kadıköy ve Bebek’te bulunan Baylan faaliyetlerini sürdürüyor.
LENAS’IN BULUŞU “KUP GRİYE”
Dondurma, karamel, badem, vanilya, fıstık ve krem şanti ile yapılan, üstüne bal ve karamel sosu dökülerek bir kedidili bisküvi ile servis edilen meşhur “Kup Griye” Lenas’ın en tatlı buluşlarından olarak biliniyor. Harry Lenas, “Bu icadı öyle kolay bulmadım. Çok denemeler yaparak bu tadı çıkardım. Bizim buluşumuz olan Kup Griye bugün bazı Avrupa pastanelerinde “Coupe Baylan” olarak satılıyor” demişti.
GAZETEMİZE KONUŞMUŞTU
85 yıllık ömrüne birçok başarı kazandıran Harry Lenas geçtiğimiz yıl Aysel Kılıç’ın sorularını yanıtlamıştı. “Kadıköy bir başka güzel. Geçenlerde bir müşteri geldi. Sarıldı bana, öptü. Sizi burada görmek ne güzel, dedi. Bu sözleri duymak beni çok mutlu etti. Bu pastane bana güzel dostluklar kazandırdı” sözleriyle Kadıköy sevgisini dile getiren Lenas, “Baylan Pastanesi, edebiyatçılarımızın, sanatçılarımızın evi olmuştu. Hatta Baylancı müdavimlerin bir bölümü edebiyat tarihinde sosyal realist ‘Baylancılar Akımı’ olarak yerini aldı” demişti.
85 yıllık ömrüne birçok başarı kazandıran Harry Lenas geçtiğimiz yıl Aysel Kılıç’ın sorularını yanıtlamıştı. “Kadıköy bir başka güzel. Geçenlerde bir müşteri geldi. Sarıldı bana, öptü. Sizi burada görmek ne güzel, dedi. Bu sözleri duymak beni çok mutlu etti. Bu pastane bana güzel dostluklar kazandırdı” sözleriyle Kadıköy sevgisini dile getiren Lenas, “Baylan Pastanesi, edebiyatçılarımızın, sanatçılarımızın evi olmuştu. Hatta Baylancı müdavimlerin bir bölümü edebiyat tarihinde sosyal realist ‘Baylancılar Akımı’ olarak yerini aldı” demişti.