Şerbet tadında bir haber
Mis kokulu aromalarıyla birbirinden farklı ve lezzetli meyvelerden yapılan şerbet, sofraların rağbet gören içeceğiydi
Mustafa SÜRMELİ
Yüzlerce yıllık geçmişi olsa da Osmanlı mutfağının unutulmaya yüz tutan eski geleneklerinden biridir şerbet. Onlarca çeşit, rengârenk, hoş kokulu aromalara sahip meyvelerden yapılır, bilhassa sıcak yaz mevsimine denk gelen Ramazan aylarında iftar sofralarında ferahlamak için tercih edilirdi. Düğünlerde, sünnetlerde, mevlitlerde, misafirlikte kısaca sosyal yaşamın her an içinde vardı. Ve pek tabiî sıcaktan acil ferahlamak gerektiğinde de…
Yüzlerce yıllık geçmişi olsa da Osmanlı mutfağının unutulmaya yüz tutan eski geleneklerinden biridir şerbet. Onlarca çeşit, rengârenk, hoş kokulu aromalara sahip meyvelerden yapılır, bilhassa sıcak yaz mevsimine denk gelen Ramazan aylarında iftar sofralarında ferahlamak için tercih edilirdi. Düğünlerde, sünnetlerde, mevlitlerde, misafirlikte kısaca sosyal yaşamın her an içinde vardı. Ve pek tabiî sıcaktan acil ferahlamak gerektiğinde de…
DOĞAL MEŞRUBAT
Yüzyıllar evvel günümüzdeki gibi modern meşrubatların olmadığı dönemlerde mis kokulu aromaları eşliğinde birbirinden farklı, birbirinden lezzetli meyvelerin suyu, sofraların rağbet gören içeceği oldu. Meyve suyu ile şekerli su karıştırılarak yapılan içecek diye tanımlansa da bal, gül veya baharatın da ilave edildiği olurdu şerbete. Doğallığı, sağlık için faydaları da vardı, meyvesi ve yapılışına göre. Çok kaynatılarak koyulaştırılmış kıvamı ise şurup olarak tarif edilmekteydi. İlaç gibiydi açıkçası.
BİR GELENEK YAŞATILIYOR
Serinliği, tadı ve faydalarıyla saray sofrasının da sultanı olan şerbet geleneğinden günümüze pek az örnek ulaştı. İlk akla gelenler; gül, ekşi karadut, demirhindi, nane, çilek, reyhan, limonata, böğürtlen, kızılcık, gelincik, meyan kökü ve Kastamonu erik şerbeti.
Osmanlı'da yaz aylarında birçok şekerci dükkânında çeşit çeşit şerbet satılırdı. Bugün de dededen, babadan gelen asırlık birikimle Şekerci Aytekin Erol Caferzade bu eski geleneği yaşatıyor.
Aytekin Erol, şerbetlerin faydalarından da bahsetti. Örneğin gül şerbeti yüksek ateşe ve baş ağrısına iyi gelirken, rahat uyku sağlıyor. Demirhindi şerbeti A, C ve E vitaminleri ve selenyum içerdiği için etkili bir antioksidan görevi görüyor. Nane şerbeti iştah açıyor, sinirleri yatıştırıyor. Böğürtlen şerbeti tansiyonu düşürüyor, kanı temizliyor, ağız yaralarına iyi geliyor. Güçlü bir antioksidan olan ekşi karadut şerbeti yaşlanmayı geciktiriyor. Reyhan şerbeti strese, öksürüğe ve solunum yoluna iyi geliyor. Çilek şerbeti ise vücut direncini arttırıyor. Ve tabiî ki bildik bir tat, limonata ise karaciğeri temizliyor, yüksek tansiyona iyi geliyor. Kalsiyum, demir ve fosfor bakımından da zengin.
Erol, limonata, demirhindi ve son zamanlarda karadut şerbetini mutfağından eksik etmediğini belirtiyor ve bu eski geleneği yaşatmak gerektiğini ifade ediyor.