Görme engelli bireylere birçok konuda yardımcı olan rehber köpekler, görme engelli Avukat Nurdeniz Tunçer ve yine görme engelli İngiltere Büyükelçisi Richard Moore’un eşi Maggie Moore’un girişimleriyle artık Türkiye’de. İkilinin çabalarıyla kurulan Rehber Köpekler Derneği sayesinde görme engelliler hiçbir bedel ödemeden rehber köpek sahibi olabilecekler. Derneğin eğitilen ilk köpeğinin adı ise “Kara”. “Kara” 3 aya yakındır Dernek Başkanı Nurdeniz Tunçer’e rehberlik yapıyor. Biz de Kadıköy sakini Nurdeniz Tunçer ile derneğin kuruluş sürecini, faaliyetlerini ve “Kara” hayatına girdikten sonra değişen yaşamını konuştuk.
DAVETTE TANIŞIP DERNEK KURDULAR
Tunçer’in aktardığına göre hikâye görme engelli avukat Nurdeniz Tunçer’in katıldığı bir davette yine görme engelli olan Maggie Moore’u ve köpeği Star’ı tanımasıyla başlıyor. Tunçer’in de Moore’dan bir rehber köpek talebi olunca, Türkiye’de rehber köpeklerin olmadığını fark eden ikili, bu konuda bir şeyler yapmak için harekete geçiyorlar. Bu çabanın sonucunda da Rehber Köpekler Derneği kuruluyor. Derneğin ilk rehber köpeği “Kara” da eğitimini tamamladıktan sonra Türkiye’de bir ilk olarak Nurdeniz Tunçer’e rehberlik yapmaya başlıyor.
EĞİTİMLER SOKAKTA
Dernek, ilk olarak İngiltere’de rehber köpekler alanında 45 yıldır çalışan bir uzmandan danışmanlık almış. Avrupa Birliği Rehber Köpekler Derneği Fedarasyonu’na üye olmuş. Ardından Türkiye’nin ilk rehber köpeği “Kara” ve hareketlilik eğitmeni Ece Önderoğlu, eğitimi için İngiltere’ye gitmiş ve "Kara" eğitimini aldıktan sonra ise Nurdeniz Tunçer’e rehberlik yapmaya başlamış. Rehber köpeklerin eğitimi sokaklarda ve insanların içinde veriliyor. Şuan dört köpek konuyla ilgili İngiltere’den eğitim alan eğitmenler tarafından Ankara sokaklarında eğitiliyor.
“AMACIMIZ BAĞIMSIZ OLMALARI”
Derneğin amacını “Engellilere balık verilmesini değil, balık tutmasını öğretmek ve bunu yaparken güvenli ve bağımsız hareket etmelerini sağlamak” olarak açıklayan Tunçer, Türkiye’deki görme engelli bireylerin global vizyon açısına sahip olmalarını hedeflediklerini söyledi. Engellilerin sosyalliğinin çok önemli olduğunu vurgulayan Tunçer, şöyle devam etti: “Engellinin aciz konumundan çıkartılarak kendi kendine yetebilen, kimseye muhtaç olmadan yaşam standartlarını sürdürebilen bireyler olması bizim ilk hedefimiz. Bir organınızdaki eksiklik diğer organlarınızın daha kuvvetli hale gelmesi demektir. Biz buna krizi fırsata çevirmek diyoruz.”
AVRUPA GÖRMÜŞ TAHSİLLİ “KARA”
Tunçer’in görme kaybı bir hastalık sebebiyle 11 yaşında başlamış. Gün geçtikçe ilerleyen görme kaybı, son 4 sene içerisinde daha büyük hızla devam etmiş ve sonunda hiç görmemeye başlamış. Tunçer, bu kaybın çeşitli zorlukların yanında farklı ve güzel başlangıçlara da yol açtığını söylüyor. Bu farklı ve güzel başlangıçlardan biri de “Kara”. “Kara” İngiltere’de eğitim görmüş “tahsilli” bir köpek. 3 aya yakındır Tunçer’e rehberlik yapan Kara, Tunçer’in hayatında büyük değişikliklere yol açmış. Kara’dan önce birinin koluna girmeden yürüyemeyen Tunçer, Kara’yla birlikte bütün İstanbul’u turlar olmuş. “Yanınızda birisi olsa bile, biri kolunuza girmeden yürümek çok büyük bir keyif” diyen Tunçer, sokakta artık daha güvenli ve hızlı yürüdüğünü, eskiden on dakikada gittiği markete artık beş dakikada gittiğini belirtiyor.
“ARAMIZDA DUYGUSAL BİR BAĞ VAR”
Sürekli yan yana bulunmalarından kaynaklı aralarında zamanla duygusal bir “bağ” kurulduğunu söyleyen Tunçer, şöyle devam ediyor: Zaten o duygusal bağ olmadan iyi bir rehber köpek olamaz. Birbirimizi çok iyi tanıyor, ona göre hareket ediyoruz. Ne zaman sinirlensek veya heyecanlı olsak ikimiz de fark ediyoruz. Tabi ki o da robot değil. Evde onun da bir özel hayatı var. Onun da heyecanları, duyguları var. Bu sebepten evde tasmasını takmıyorum.”
TÜRKİYE REHBER KÖPEKLERİ TANIYOR
Tunçer, Kara’yla birlikteyken bazı problemlerle de karşılaşabiliyor. Bu problemlerden biri Metrobüs’ün Söğütlüçeşme Durağı’nda iki hafta önce yaşanan yaşanan hadise. Tunçer, Kara’yla birlikte metrobüse binmek için gittiğinde kapıda bulunan güvenli görevlisi metrobüse evcil hayvanların giremediğini söylemiş, Tunçer’i yarım kadar bekletmişti. O sırada o bölgede bulunan bir vatandaş olayı fotoğraflayarak sosyal medya hesabından paylaşmış, paylaşım saatler içinde on binlerce kişiye ulaşmış ve haberlere konu olmuştu. Konunun hukuki kısmıyla ilgili konuşan Tunçer, şunları söyledi: “Birleşmiş Milletler üyesi olan ülkeler rehber köpeklerin girmesine izin veriyor. Orada hukuki bir tanım var. Türkiye Anayasası’nın 90.Maddesi ise uluslar arası anlaşmaların her zaman iç hukuktan yüksekte olduğunu söylüyor. Biz oradan faydalanıyoruz. Marmaray, metro, otobüs hepsinde rehber köpeklerin binebileceğine dair düzenleme var. Hatta arkadaşlarım söyledi: metronun içerisinde bulunan ekranlarda rehber köpek belgeseli yayınlanıyormuş.”
Siz de Rehber Köpekler Derneği’ne destek olabilirsiniz. Derneğin gönüllü olarak yavru köpek bakıcı ailelere ihtiyacı var. Rehber köpek adayları 8 haftalıkken bakıcı ailelere veriliyor ve bir sene yavrular bu ailelerde kalıyor. Mamaları, aşıları ve veteriner harcamalarının tümünü dernek karşılıyor.
İletişim;
rehberkopeklerdernegi.org
No: 0 212 924 71 09
Facebook: /rehberkopekler
Twitter: @rehberkopekler