“Vapurlarıyla İstanbul” Kadıköy rıhtımında
Şehir Hatları’nın 170. yılında Kadıköy’de “Vapurlarıyla İstanbul” sergisi açıldı. İki iskelenin arasına yerleştirilen sergi, Ahmet Güleryüz’ün eski fotoğraflarından oluşuyor
Şehir Hatları’nın tarihi, 1940’ların ortalarına kadar Boğaz, Marmara ve Haliç hatlarında vapurlarla yolcu taşımacılığı gerçekleştiren üç ayrı işletmeye dayanıyor. Marmara hattındaki işletme 1862’de Fevaid-i Osmaniye İdaresi’ne, 1871’de İdare-i Aziziye İdaresi’ne, 1878’de İdare-i Mahsusa’ya, 1910’da Osmanlı Seyr-i Sefain İdaresi’ne dönüştü.
1933’te Seyr-i Sefain İdaresi çatısı altında; Adalar, Anadolu Yakası iskeleleri ve Yalova’dan oluşan Marmara hattında faaliyet gösteren Akay İdaresi kuruldu. Akay İdaresi ise, 1937’de kurulan Devlet Denizyolları İşletme Umum Müdürlüğü çatısı altında yer alan Şehir Hatları İşletmesi’ne dönüştü. 1858’den itibaren Haliç hattında faaliyet gösteren vapurların bu işletmeye bağlanmasının yanı sıra 1851’de kurulan Şirket-i Hayriye de kamulaştırıldı ve aynı işletmeye devredildi. Bu şekilde vapur taşımacılığı, tek bir çatı altında toplanmış oldu.
2005 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) devredilen Şehir Hatları, 2010 yılında son halini aldı ve Şehir Hatları Turizm San. Tic. A.Ş. kuruldu.
Şehir Hatları’nın 170. yılına özel olarak Kadıköy’de “Vapurlarıyla İstanbul” adıyla açık hava sergisi açıldı. Sergi Ahmet Güleryüz’ün fotoğraflarından oluşuyor. 1938 yılında İstanbul’da doğan Ahmet Güleryüz yüksek öğrenimini Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Grafik Sanatlar bölümünde tamamladı. Güleryüz, uzun süre reklamcılık alanında çalıştı.
Güleryüz’ün, önceleri bir hobi olarak başlayan gemi ve deniz sevgisi, yıllar geçtikçe önemli bir koleksiyona dönüştü. Denizcilik ve gemilerle ilgili birikimini toplumla da paylaşmak isteyen Güleryüz, dostu Alman mühendis Bernd Langensiepen ile birlikte 1988 yılında “Ottoman Torpedoboats and Destruyers” ve 1995’te “Ottoman Steam Navy” adıyla iki kitap yazdı. İngiltere ve Almanya’da yayınlanan bu kitapların yanı sıra Güleryüz’ün “Osmanlı’da Yelken”, “Yandan Çarklıdan Günümüze İstanbul Vapurları”, “Ertuğrul Savarona ve Türk Devlet Yatları” ve “Yavuz ve Midilli” gibi kitapları da bulunuyor.
Yirmi yılı aşkın bir süredir Gemi Modelcileri ve Gemi Severler Derneği yönetiminde bulunan ve dernek başkanlığını yürüten Güleryüz, “Vapurlarıyla İstanbul” sergisiyle ilgili şunları söylüyor: “Sergi bir ay boyunca kalacak. Ancak kar ve hava koşulları nedeniyle ne olur onu bilemem. Ben grafikçiyim aslında ama uzun yıllardır fotoğraf çekiyorum. 1950’lilerin başından beri. Vapurlar da benim özel ilgi alanıma giriyor. Özellikle o yıllardan bugüne çok şey değişti. Bu fotoğraflar da bunu anlatıyor zaten.”
Sergide geçmiş dönemden vapurların fotoğrafları, vapurlardaki insanların yolculukları, tarihi iskeleler yer alıyor.
50 DENİZ TAKSİ İŞE BAŞLIYOR
Şehir Hatları’nın 170. yılı etkinliğinde konuşan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, yaz aylarında 50 deniz taksinin sisteme katılacağını açıkladı. Deniz taksiler 10 kişi kapasiteli olacak ve Adalar’dan Sarıyer’e, Beylikdüzü’nden Üsküdar’a, Pendik’ten Bakırköy’e hizmet verecek.
PAŞABAHÇE VAPURU, GERİ GELİYOR
Şehir Hatları’ndaki bir diğer yenilik ise 10 yıl önce İBB’nin Beykoz Belediyesi’ne verdiği tarihi Paşabahçe vapurunun yenilenmesi. Şehir Hatları tarafından restore edilen vapur, yeniden deniz ulaşımına kazandırılacak. 69 yaşındaki Paşabahçe Vapuru, İstanbul’un en hızlı vapuru olma özelliğini taşıyor. 1952 yılında İtalya’nın Taranto şehrinde savaş gemisi olarak yapılan tarihi vapur, İtalya’dan İstanbul’a 2 buçuk günde gelmişti.