Hangi gazeteye 'Kadıköy Gazetesi' deniliyordu? Alesta Tramola nedir? Yeldeğirmeni'ndeki ilk Türk apartmanı hangisi?

15 Şubat 2023 - 15:22

A ⁺ A^- Yazdır

A HARFİ (geçen haftadan devam)

• Akşam Gazetesi: 1922'de çıkan, Milli Mücadele’yi destekleyen, çok genç yaşta bu gazetede çalışmaya başlayan Hikmet Feridun Es’in “Akşam Gazetesi bir kentin değil bir semtin tirajına güveniyordu. Ona Kadıköy Gazetesi diyenler çoktu. O devirde Kadıköy yalnız İstanbul'un değil bütün ülkenin en aydın semti olarak tanınmıştı. Akşam Gazetesi, Kadıköy'de sabah gazetelerinden daha fazla satardı” dediği gazete.

• Alesta Tramola Heykeli: Söğütlüçeşme Caddesi'nden Halitağa Caddesi'ne girilen kısma konulan, heykeltıraş Tan Mavitan'ın 2002'de yaptığı heykel. (şimdi yerinde değil) 

• 

• Ali Bey Apartmanı: Osmangazi İlkokulu'nu geçince Yeldeğirmeni’nde yapılan ilk Türk apartmanı.

• 

• Ali Cengizkan: Haydarpaşa Burası adlı şiirinde “Kaç kere yanaştın bu minyatür iskeleye / Kaç kere bağlandın ve çözüldün, saçlarınla / Kaç kere lastikler ezildi, palamarın koptu / Kaç kere düdük çaldın / bir çocuk istedi diye / Kaç kere öptün o kızı dudağının üstünden / Kaç kere sarıydı içerisi, sıcak ve rahat / Kaç kere çarptı yüzüne o tuzlu yağmur / Kaç kere yanaştın, eli yanağında sandın / Kaç kere sarsıldın, bir karanfil elinde / Kaç kere yaşadın, duydun ve eskidin / Kaç kere merdivenlerden indin, Glasgow 1859 / İskeledeyim atlarken gördüm yeşil denizi / Her an yeşil, yine de kimlik denetimi” dizeleri yer alan şair. 

•  

• Ali İrfan Şahinbaş: 1913’te Yeldeğirmeni’nde dünyaya gelen, Saint Joseph Lisesi’nde okuyan, İTÜ’yü kazanmasına rağmen devlet bursu ile İngiltere'ye giderek  Cambridge Üniversitesi'nde okuyan, güllede ülke rekoru kıran, Balkan Şampiyonası için Türkiye'ye gelerek gümüş madalya kazanan, daha sonra Türkiye'ye dönerek yeni kurulmuş olan Ankara Üniversitesi'nde 44 yıl hocalık yapan, birçok önemli yapıtı Türkçeye çeviren, Muhsin Ertuğrul ile birlikte Türkiye ile tiyatronun kurulmasına katkıda bulunan, 1970'lerde Çiftehavuzlar’a taşınan, dedesinin evi Kadife Sokak’ta olan, Moda plajını çok seven Kadıköylü ‘Cumhuriyet çocuğu’.

• 

• Anadolu Heykeli:  Fenerbahçe'de Behice Yazgan Parkı’nda bulunan, Anadolu'yu simgeleyen genç bir kadın figürü görünümünde, heykeltıraş Hüseyin Yüce’nin 2012'de yaptığı heykel.

• 

• Anadolu Protestan Kilisesi: Caferağa Misbah Muhayyaş Sokak’ta bulunan, Gürkan Çamsun’un pastör olarak atandığı, eski adı İtalyan Kilisesi olan ibadet yeri.

• 

• Anneler Günü Anıtı: Feneryolu Kuyubaşı Parkı’nda bulunan, heykeltıraş Haluk Tezonar’ın  1992'de yaptığı heykel. 

• 

• Arek Nişanyan: Birçok festival ve tiyatronun ışık düzenini kuran, Teoman, Ajda Pekkan, Sıla gibi sanatçıların konser ışık düzeninde imzası bulunan, ‘Işıkların Efendisi’ lakaplı, Kadıköylü ışık-sahne tasarımcısı. 

• 

• Arnold Joseph Toynbee: Tarih Bilinci adlı yapıtında, “Gerçekte Khalkedon’un kurucuları tarihi seçimlerini tamamen başka düşüncelere dayanarak yapmışlardı. Boğaziçi kıyılarına yaklaşırken manzaraya bakmış ve hiç de körü olmayan, ama denizcilik değil, çiftçilik açısından bakan gözlerle yerlerini seçmişlerdi. Bizantion’un kurucularının, Khalkedon duvarlarıyla çevrili bu güler yüzlü Bithynia (İzmit) rivierasından uzaklaşıp hiç de davetkar olmayan Trakya sahiline doğru yönelirken, Khalkedonluların açıkgözlülüğüne ve kendi gecikmelerini ağız dolusu sövdüklerini gözümüzün önünde canlandırabiliriz.” diyen, 1889-1975 yılları arasında yaşamış İngiliz tarihçi.

• As Sineması: Moda Caddesi üzerinde bulunmuş olan, zamanında Kadıköylülerin güzel filmler izlediği, bugün yerinde spor salonu bulunan eski sinema.

• Aslı Kırbaş: Betonart Dergisi’nin Haziran 2022 tarihli sayısında yazdığı “Kadıköy'ün genişleyen sınırları: Koşuyolu” adlı metinde, “Koşuyolu mahallesi etaplar halinde inşa edilen bir alan. Banka evleri, belediye evleri, işçi evleri, tersane evleri ve kredi yapı sandığı evleri etaplarının her birinde yapılan konutlar tek bir tipten oluşmuyor. Yerleşimin tamamı ikili üçlü dörtlü diziler halinde kurgulanmış bir iki katlı konutlardan oluşuyor. Her birinin görüş mesafesini kesmeyen alçak duvarlarla çevrelenmiş, içinde elma, elma, eriki ıhlamur gibi ağaçların bulunduğu bahçeleri de var. Ancak günümüzde yerleşimin ilk inşa edildiği yıllardaki durumunu korumadığını görüyoruz.” diyen Işık Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Öğretim Görevlisi.

• 

• Aslı Nemutlu: Kalamış Parkı'nda heykeltraş Neslihan Pala'nın 2013 yapımı heykeli yükselen, Erzurum'da antrenman sırasında hayatını 18 yaşında iken kaybeden Kadıköylü milli kayakçı.

• 

• Atabey Kayacı: Tüm hayatının Kadıköy sokaklarında geçtiğini ve Kadıköy'ü çok sevdiğini belirten, yayımladığı Başa Sar şarkısıyla çok sayıda dinleyici kazanan, 21 yaşındaki Kadıköylü rap şarkıcısı.

• 

• Atıf Aksel: ‘Kadıköy'ün hamisi’ Süreyya İlmen Paşa'nın kızı Melahat'ın ikinci kez evlendiği İhsan Şükrü Aksel ile birlikteliğinden dünyaya gelen, Süreyya Paşa'nın Darüşşafaka'ya bağışladığı Bahariye’deki Süreyya Sinemasını kiracı olarak kızı Bilge Aksel ile işleten, Süreyya İlmen Paşa'nın torunu.

• 

• Atıfet Apartmanı: Moda Yusuf Kamil Paşa Sokak üzerinde, Anıtkabir’in iki mimarından biri Emin Onat’ın 1957’de tasarladığı, yan yana iki bloktan oluşan Sporel Apartmanın bugünkü adı. 2015’te yılında Moda Muhtarlık Meclisi tarafından bu apartmanın girişine mimar ve yapım yılı bilgisine yer verilen bir plaket konuldu.

• 

• Atlantik Sineması: Şaşkınbakkal'da 90'ların sonuna kadar hizmet etmiş sinema salonu.

• 

• Ayrışma: Modalı sanatçı İskender Güray'ın 2015’te yaptığı, Yeldeğirmeni'nde kartopu oynarken esnaf tarafından öldürülen gazeteci Nuh Köklü'nün heykelinin adı. Heykelde cinayet zanlının kafası hapishane olarak simgelenirken, Köklü de elinde kartopu ile hapishanenin içinde yer alıyor. Köklü’nün öldürülmesini nefret cinayeti olarak tanımlayan Giray, “Nuh Köklü iyi bir insandı. Ben de Kadıköylüyüm ve söylemek istediklerimi kendimce bu heykelle söylemeye çalıştım” dedi.

• 

• Ayumi Takano: Uzun zamandır Kadıköy'de yaşayan Japon tiyatro ve sinema oyuncusu.

•