Yeldeğirmeni Spor Kulübü ne zaman kuruldu? Selim İleri nerede doğdu? 'Kadıköy'oğlu' kimdi?

22 Şubat 2023 - 15:54

A ⁺ A^- Yazdır

KADIKÖY’ÜN KRONOLOJİSİ (26)

    1949 

• 27 Ocak: Yazar Hulki Aktunç Kadıköy'de doğdu. Kendisini 'Kadıköy'oğlu' olarak tanımlayan merhum yazarın, 50’li yıllardaki Kadıköy’ün çok dilli, çok dinli yapısının ve zengin kültür dokusunun, kozmopolit bir şehrin büyük insan coğrafyalı semtinde geçen çocukluğu, Aktunç’un dil algısını şekillendirmişti. 20 küsür dilin konuşulduğu İstanbul ve Kadıköy’ün renkli dünyası Aktunç’u dile ve etimolojiye yönlendirdi, edebiyat mahfillerinde onun “dil kuyumcusu”, “Türkçenin seramik ustası” gibi sıfatlarla anılmasını sağladı. 

• 

• 16 Şubat: Gazeteci-yazar-aktivist Ümit Sinan Topçuoğlu Kadıköy'de doğdu. 1993’te Kadıköy'ün doğal, kültürel ve sosyal değerlerini koruma ve kentsel gelişme stratejisini belirlemede yerel toplumun katkısını sağlamayı amaçlayan ‘Kadıköy 21’ grubu adlı bir sivil çalışma grubunun oluşmasına öncülük etti. 1995’te Kadıköy'de ‘Kent 2000’ adlı bir yerel gazete çıkarmaya başladı. Bu gazetenin etkinliği olarak Kurbağalıdere’nin kurtarılması yönünde kamuoyu oluşturma kampanyası düzenledi. Bu gazetedeki yazıları ile, tiyatro sahnesine çıkan ilk Türk aktristi Afife Jale’nin bir büstünün Kadıköy’deki Reks Sineması (eski Apollon Tiyatrosu) önüne dikilmesini sağladı. 

• 

• 30 Nisan: Yazar Selim İleri, Bahariye'de doğdu.  Kadıköy’ün yaşamında bıraktığı izi, anıların başlangıcı olarak gören İleri, yıllar sonra dönüp baktığında, büyük bir değişimin yaşandığı İstanbul’da tarihini korumaya çalışan ender yerlerden biri olarak nitelediği, kendi seslenişiyle ‘Kadıköyü’nü özel bir yerde tutuyor, kitaplarında da sık sık Kadıköy’e göz kırpıyor.

• Tayyareci Vecihi Bey, kurduğu ‘Kanadlılar Cemiyeti'nden Süreyya Plajı’na birkaç tayyare getirterek, Adalar ile plaj arasında uçuşlar tertip etti. 

• Güllüoğlu Baklavaları, Kadıköy'de ilk dükkanlarını açtı.

• 

• Süreyya İlmen’in Kadıköy ile ilgili ‘Teşebbüslerim ve Reisliklerim’ adlı kitabı yayınlandı.

    1950

•  9 Nisan: Moda'da sokağa adı verilen, Çağdaş Türk karikatürünün en önemli ustalarından olan Cemil Cem, Moda'da yaşamını yitirdi. Kadıköy Belediyesi’nin ‘Yaşayan Sokaklar’ projesi kapsamında, yaşadığı Moda’daki sokağa adı verilen Cem’in karikatürleri de adını taşıyan sokaktaki Kadıköy Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nin çevresinde sergileniyor.

• 19 Nisan: Haydarpaşa rıhtımına bağlı Norveç bandıralı Bosphorus gemisinde yangın çıktı.

• 25 Ekim: Süreyya İlmen, Süreyya Sineması’nı Darüşşafaka’ya bağışladı.

• Caddebostan Gazinosu, Orhan Uluevren tarafından modern düzenlemelerle işletmeye açıldı. ‘Orhan’ın Gazinosu’ denen bu yer, gündüzleri çay bahçesi, akşamları bahçeli bir gazinoya dönüşürdü. Mahallenin başlıca eğlence yeri olan bu mekânda dönemin şarkıları çalınır, amatör dans müsabakaları yapılırdı. Orhan Bey’in burayı 76’da, ‘Gazinocular Kralı’ olarak anılan Fahrettin Aslan’a satışıyla birlikte mekânın adı da değişti; ‘Caddebostan Maksim’ oldu.

• 

• Moda plajında Alman “Su Perileri” adlı topluluk gösteri yaptı.

• Constantine P.Pappa Kalfa tarafından Moda Burnu’na inşa edilen ve Sabur Sami Draz’ın satın aldığı köşk, satılarak otel ve pansiyon olarak işletildi.

• 

• Moda'da Mahmut Muhtar Paşa'nın Mermer Konak (Kadıköy Kız Lisesi) bahçesinde bulunan at heykeli Sabancı ailesinden satıldı. Bu heykel Sabancıların Emirgan’daki Atlı Köşk’e adını verdi. 1854 yılında Louis Daumas’un yaptığı heykelin kalıpları F .Thiebaut tarafından hazırlanmış, J.Rovillard tarafından tunç olarak dökülmüş.

    1951

• 5 Mart: 100 yataklı pavyondan oluşan Maltepe’deki Süreyyapaşa İşçi Sanatoryumu’nun (bugünkü Süreyyapaşa Göğüs Hastalıkları Hastanesi) temeli atıldı.

• 

• 10 Haziran: Yeldeğirmeni Spor Kulübü kuruldu. Futbol, basketbol, voleybol, güreş ve boks dallarında faaliyet gösterdi.

• 

• Moda'da Şifa Cami inşa edildi. Prof. Dr. Vehbi Sarıdal Sokak ile Şair Latifi Sokak’ın kesişiminde bulunan cami, İsmail İşeri tarafından yaptırıldı. Tek minaresi ve tek şerefesi olan bu caminin, avlusunda 1990 yılında hayrat olarak yaptırılan bir şadırvan bulunuyor.

• 

    1952 

• 2 Şubat: İstanbul Yelken Kulübü kuruldu.

• 18 Aralık: İstiklal Madalyası’nı tasarlayan ilk heykeltraş Mesrur İzzet Bey Kadıköy'de öldü. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk madeni paralarını ve pek çok pulu da tasarlamıştı. 

• Türk Tarih Kurumu adına A.M.Mansel, K.Bittel ve Halet Çambel Fikirtepe'de kazı çalışmalarına başladı.

• Selamiçeşme Özgürlük Parkı'nın bulunduğu yerde yer alan Erenköy Amerikan Asma Fidanlığı, Çayırova Teknik Bahçevanlık Okulu’na ve İstanbul Teknik Ziraat Müdürlüğü'ne 1961 yılının Temmuz ayına kadar verildi.

• Doktor İbrahim Tali Bey (Öngören) Kadıköy'de öldü.