Tarihsever Gazete Kadıköy okurları; bugüne dek sizlere ilçemizin geçmişine dair pek çok haber sunduk, köşeler yayınladık ve yayınlamaya da devam ediyoruz. ‘KADIKÖY’ÜN KRONOLOJİSİ’ de bu zincirin halkalarından… Bu yazı dizisinde temel rehberimiz Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. F. Nalan Türkmen’in Yeditepe Yayınevi tarafından basılan “Kadıköy Kronolojisi” adlı kitabı olacak. Bu eserden alıntıladığımız kimi ilginç tarihsel olayları, kendi arşivimiz ve diğer kaynaklarla zenginleştirerek size sunuyoruz.

27 Ekim 2020 - 13:33

A ⁺ A^- Yazdır

DERLEYEN: GÖKÇE UYGUN

• M.Ö. 685: Kalkhedon/ Kadıköy’ün kuruluşu 
• M.Ö. 400: Platon'un öğrencisi, eski Yunan filozof Ksenokrates, Kalkhedon/ Kadıköy’de doğdu. 
• 74: Kalkhedon, Romalılar tarafından şehirleştirildi.
• 307: Bizans’ta zengin bir ailenin kızı olan Euphemia, Hıristiyanlığı kabul ederek Tanrı Ares adına düzenlenen pagan ayinine katılmayı reddettiği için o dönem pagan olan Romalılar tarafından öldürüldü. 16 Eylül günü ahşap yuvarlak bir çıkrığa, ellerinden ve ayaklarından bağlandı, tekerlek yavaş yavaş döndürüldü, acılar içinde işkencelerle can verdi. Naaşı Hıristiyanlar tarafından Kalkhedon’da yaptırılan bir kiliseye defnedildi. Ancak 626 yılında Kalkhedon’u işgal eden Perslilerin bu kiliseyi yağmalaması üzerine kemikleri alınarak bugünkü Koşuyolu’nda bulunan fakat günümüze ulaşamamış olan bir Hipodrom’un kilisesine nakledildi.
• 
• 451: 8 Ekim’de Kadıköy Konsili, Azize Euphemia Kilisesi'nde İskenderiye, İstanbul ve Antalya Patrikleri ile Kudüs Episkopu, I. Leo’nun naipleri ve episkoposlarının iştirakleri ile gerçekleşti. Yaklaşık bir ay süren toplantının hemen ardından, Kalkhedon Azize Euphemia’nın onuruna metropolitlik seviyesine yükseltildi.
• 478: Yunan birlikleri Kalkhedon ve Byzantion’u ele geçirdi.
• 605: Sasani orduları Kalkhedon’u işgal etti.
• 1523: Bostancı’da Çamaşırcı Deresi’nin üzerine ‘Bostancıbaşı Derbendi Köprüsü’ inşa edildi. Bostancı deresi Osmanlı idaresi sırasında şehrin sınırını teşkil ediyor, Anadolu’ya uzanan en önemli sefer ve kervan yolu bu noktadan başlıyordu. Devletin başşehrinin giriş çıkışları bostancıbaşının kontrolünde olduğundan burada bir de bostancı derbendi (karakol) kurulmuştu.
• 
• 1550: Suadiye-Bostancı arasında bugünkü Bağdat Caddesi üzerinde yer alan Çatal Çeşme yapıldı. Bağdat Yolu'ndan geçen kervanların susuzluğunu gidermek için inşa edilmiş olan bir menzil çeşmesi olan bu esere Çatalçeşme adı verilmesinin sebebi, ön cephedeki ana çeşmenin dışında, çeşmenin iki yanında da tekne ve musluklar (lüle) bulunmasıydı. 1947’de yol çalışması nedeniyle yeri değiştirilerek bugünkü yerine konuldu.
• (Fotoğraf:Berk Erkent)
• 1638: IV.Murat, Ayrılıkçeşmesi başında vedalaşarak Bağdat seferine çıktı. İzlediği yola Bağdat yolu adı verildi.
• 1707: Seyyid Firari Hasan Paşa, Fenerbahçe’deki fenerde boğdurtularak başı Sarayburnu’ndan, vücudu Fenerbahçe kayalıklarından denize atıldı.
• 1710: İsveçli mühendis Cornelius Loos, Fenerbahçe ve çevresini konu alan iki resim yaptı. Eserler bugün İsveç Stockholm Milli Müzesi’nde bulunuyor.
• (Loos’un bu resmi  www.oguztopoglu.com sitesinden alınmıştır)
• 1792: Kefalet kayıtlarında, Kadıköy’den Anadolu Kavağı’na uzanan iskelelerdeki kayıkçıların dökümü yapıldı; Kadıköy’de gayr-i müslim kayıkçıların ağırlıklı olduğu belirlendi.
• 1838: Fenerbahçe’de bulaşıcı hastalıklara karşı karantina istasyonu kuruldu. Kuşkulu bulunan gemilerle gelen mallar, burada bir aya yakın bekletildi.
• 1839: Abdülmecit’in kızı Adile Sultan, Haydarpaşa Çayırı’nda evlendi.