Demiryolları özelleştiriliyor mu?
Cumhurbaşkanlığı 2021 Yılı Programı’na göre, demiryollarında serbestleşme düzeyi artırılacak, özel demiryolu işletmeciliği teşvik edilecek. TCDD “özelleştirme söz konusu” değil açıklamasını yaparken, BTS Genel Başkanı Murat Oral, “demiryollarının arazileri, binaları ve garları satılmak isteniyor” dedi
2021 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı Resmi Gazete’de yayımlandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan programda ulaşım alanında alınması planlanan kararlara da yer verildi. Programda, özel demiryolu işletmeciliğinin teşvik edileceği belirtilirken hedeflenen kararlar şu şekilde:
Demiryollarında serbestleşmenin geliştirilmesine yönelik mevzuat tamamlanacak. Demiryolu altyapı yapımı, altyapı erişimi ve tahsisi, şebeke bildirimi, emniyet yönetimi, düzenleme ve denetleme, tren işletmeciliği ile demiryolu araçlarının sahipliği, imalatı ve bakım onarımı faaliyetleri organizasyonel olarak birbirinden ayrıştırılacak. Bu amaçla bir komisyon kurulacak.
Komisyonun yapacağı çalışmalar doğrultusunda demiryollarında serbestleşme düzeyinin artırılması, organizasyonel yapının değiştirilmesi ve uygulamadaki aksaklıkların giderilebilmesi amacıyla Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun'da değişiklik hazırlıkları yapılacak ve buna bağlı olarak TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü Ana Statüsü değiştirilecek.
Söz konusu projelerin hayata geçirilmesi ve özel sektör tren işletmeciliğinin geliştirilmesiyle orta ve uzun vadede demiryolu yük taşımalarında istenen gelişmenin sağlanması hedefleniyor.
GARLAR, BİNALAR SATILMAK İSTENİYOR
Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası Genel Başkanı Murat Oral’a göre bu kararla demiryollarında özelleştirme politikası tüm hızıyla devam edecek. 2013 yılında çıkarılan serbestleşme kanunu ile demiryollarında yolcu ve yük taşımacılığının özel sermayenin kullanımına açıldığını ifade eden Oral, “2021 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programında demiryollarının yeniden yapılandırılması amacıyla komisyon kurulacağı, serbestleştirme düzeyinin artırılacağı, organizasyonel yapının değiştirileceği, demiryolunun serbestleşme kanununda ve TCDD’nin ana statüsünde değişikliğe gidileceği ifade ediliyor. Demiryolları tamamen parçalanarak, beş ayrı şirket üzerinden holding haline getirilmek isteniyor.” dedi.
TCDD ve Taşımacılık A.Ş. bünyesindeki hat, sinyal, araç bakım onarım işleri ve yolcu tren işletmeciliğinin de tamamen özel sektöre devredilmek istendiğini söyleyen Oral “Bununla birlikte demiryollarının arazileri, binaları, garları satılmak isteniyor.” diye konuştu.
TCDD: ÖZELLEŞTİRME KANUNU DEĞİL
TCDD’nin resmi sitesinden yapılan açıklamada ise söz konusu kanun tasarısının bir özelleştirme kanunu olmadığı ve hiçbir şekilde demiryollarının özelleştirilmesinin de söz konusu olamayacağı ifade edildi. Açıklamanın devamında şöyle denildi:
Tasarı, ülkenin demiryolu kapasitesinin tam olarak kullanılmasını sağlayarak, diğer ulaşım modları arasında demiryolu lehine bir eğilimin oluşmasını amaçlamaktadır. Demiryollarının devlet politikası olarak ele alındığı, bugüne kadar gerçekleştirilmeyen büyük demiryolu projelerinin hayata geçirildiği, ülkemizin demiryolu ulaşım koridoru oluşturarak Asya-Avrupa ulaşım koridorları arasında avantajlı ülke konumuna geldiği bir dönemde sektörün dar, içe kapanık ve rekabetçi olmayan, tekel mantığıyla işletilmesi çağın ve aklın gereklerine aykırıdır. Avrupa Birliği ülkeleri dahil dünyanın gelişmiş bütün ülkelerinin serbestleşmeyi sağladığı bir dönemde “Demiryollarının Serbestleşmesi Hakkında Kanun” tasarısı bahane edilerek yapılan eylemin ve haberlerin demiryollarımıza ve ülkemize herhangi bir katkısı olmayacaktır. Gelişmiş hiçbir ülkede tekel uygulaması kalmamıştır.”