Ev işçileri zor koşullarda çalışıyor
Salgında gündelik çalışan ev işçileri işsiz kalırken, yatılı kalan ev işçileri daha fazla çalışmak zorunda kaldı. Ev İşçileri Dayanışma Sendikası Başkanı Gülhan Benli ev işçilerinin temel ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını söylüyor
Ev işçilerinin sorunları pek görünür değil. Halbuki biraz baktığımızda hem güvencesiz çalışıyorlar hem de hiçbir sosyal destekten faydalanamıyorlar. Gittikleri evde fiziksel ve cinsel şiddete maruz kalan birçok kadın var. Ev İşçileri Dayanışma Sendikası (EVİD-SEN) ise bu durumu değiştirmeye ve ev işçilerinin sorunlarını hem ulusal hem de uluslararası mecralarda duyurmaya çalışıyor.
Gülhan Benli, ev işçiliği yaparken aynı zamanda işçilerin hak mücadelesi için çalışıyor. Sendika, nisan ayında yayınladıkları “Ya En Alttakiler” başlıklı raporda 30 ev işçisiyle konuşarak salgın döneminde ev işçilerinin yaşadıkları sorunları gün ışığına çıkardı. Bu raporda konuşulan kadınların 20’si kirada ve küçük evlerde yaşadıklarını belirtiyor. Kirayı ve faturaları ödemekte zorlandıklarını söyleyen kadınlar, evleri küçük olduğu için herhangi bir hastalık durumunda kendilerini izole edemeyeceklerini ifade ediyor. Para kazanamadıkları için de sağlıklı beslenemediklerini belirten kadınlar, kayıt dışı çalıştıkları için sağlık güvencelerinin olmadığını söylüyor. İşçiler sigortasız çalıştıkları için salgında hiçbir sosyal yardım alamadıklarını, bankaların temel destek kredilerinden faydalanamadıklarını dile getiriyor.
KÖTÜ MUAMELE VE ŞİDDET
Gündelik işlerde çalışan kadınların tamamı salgın süresince işsiz kaldıklarını ve temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamadıklarını söylüyor. Yatılı olarak çalışılan kadınlar ise izin haklarını kullanamadan ve kötü muamele görerek çalıştıklarını ifade ediyor. Aileleri ile görüşemediklerini ve korona virüsüne karşı önlem alınmadan çalıştıklarını belirten ev işçisi kadınlar, hastalığın taşıyıcısı olarak görüldüklerini de belirtiyor. Raporda 12 yıldır ev işçiliği yapan bir kadın izin istediğinde “Sen bize korona mı bulaştıracaksın” denilerek şiddete maruz kaldığını ve işten kovulduğunu söylüyor.
Göçmen kadınlar ise bu süreçten daha fazla etkileniyor. Çalışma izni olmayan kadınlar daha çok sömürüye maruz kalıyor. Azerbaycanlı bir kadın iki aydır hiç izin kullanmadığını, çalıştığı evin bütün işini kendisinin yaptığını ifade ediyor.
“FON AYRILMASI GEREK”
Konuştuğumuz Gülhan Benli, “yeni normal” döneminde de ev işçilerinin durumunun pek düzelmediğini söylüyor. Çalışmak için gidebildikleri ev sayısında azalma olduğunu belirten Benli, tekrar eve kapanma durumunda aynı sorunların yaşanmasından endişeli. Benli, kadınların bu süreçte bunalıma girdiğini ve intiharın önünün açıldığını ifade ediyor.
Salgın öncesi de ev işçilerinin çalışma koşullarının kötü olduğunu söyleyen Benli, salgın döneminde gittikçe daha kötüleştiğini ifade ediyor. Benli “Zor koşullarda çalışıyorlardı ama en azından ekonomik olarak kendi ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumdalardı. Çalıştıkları yerlerde kötü şeyler yaşasalar da, güvencesiz olsalar da. Ama şu an hem güvencesizlik hem parasızlık, hem hiçbir sosyal yardımdan faydalanamama durumu var. Bunlar onların temel ihtiyaçlarına ulaşmasını engelliyor.” diyor.
Gülhan Benli çözüm için devletin ev işçilerinin sorunlarının çözülmesi için bir fon ayırması gerektiğini dile getiriyor. Benli “Diğer işçilerde olduğu gibi ev işçilerinin de sosyal yardımlardan faydalanabilmesi gerekiyor. Çalışmadığımız süre içerisinde ödenek almamız gerekiyor. Bu olmadığı takdirde mağduriyet devam edecek.” diye ifade ediyor.