Mahkemeden “AVM Tipi Gar” planına onay
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Söğütlüçeşme arazisindeki “AVM tipi YHT Gar Planı” mahkeme kararıyla onaylandı. Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, “Meşruiyeti sorguya muhtaç mahkeme kararına yine itiraz edeceğiz” dedi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, metrobüs, Marmaray ve Yüksek Hızlı Tren istasyonu olarak kullanılan Söğütlüçeşme alanı için 2019’un Mayıs ayında yeni bir imar planını askıya çıkarmış ve alanı “Söğütlüçeşme Toplu Taşım Gar Sahası Proje Alanı” olarak düzenlemişti. Bakanlık tarafından hazırlanan plana göre Söğütlüçeşme durağının gar olarak kullanılması kararlaştırılmıştı. Plan notlarında mevcut istasyonun yolcuların ihtiyaçlarını karşılamadığı ifade edilirken, yeni projede söz konusu alanda zemin altı otopark, bekleme ve dinlenme alanları yapılması planlanmıştı. Söz konusu planlara, Kadıköy Belediyesi, Mimarlar Odası ve Şehir Plancıları Odası dava açmıştı.
Kadıköy Belediyesi bölgedeki trafik yoğunluğunun artacağına ve bölgedeki yeşil alanın korunması gerektiğine dikkat çekerek şu görüşleri paylaşmıştı:
- Plan notlarının 2. maddesinde belirtilen toplu ulaşım gar sahası ve özel proje alanında yer alacak yeni hızlı tren terminal binası, peron katı, bodrum katlar, yönetim ve servis hacimleri emsale dâhil edilmeli.
-Zemin altı otoparkı planlama alanının tamamında yapılmamalı. Yol, dere koruma bandı, yeşil alan, ağaç dokusu zemin durumu dikkate alınmalı.
-Ulaşım merkezi konumunda olan bu alanda ulaşım ve gar alanıyla ilişkisi olmayan ve bölgeye yeni trafik yükü getirecek olan “kültürel alanlar” ve “ticari” fonksiyonlar yer almamalı.
İSKİ UYARMIŞTI
İSKİ, plan sahasındaki mevcut dere ıslah kesitinin daraltılmaması ve derenin sağ ve sol sahillerinden geçen atık su toplayıcılarına zarar verilmemesi gerektiğine dikkat çekmişti. İSKİ’nin görüş yazısında şu görüşlere yer verilmişti: “Dere ıslah yapısı içerisinde herhangi bir yapı inşa edilmemeli ve atık su toplayıcılarının geçtiği güzergahlar yol ve yeşil alan olarak korunmalıdır.”
“ARKEOLOJİK POTANSİYELİ VAR”
İstanbul 5 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu da alanın arkeolojik potansiyelinin olduğunu vurgulayarak, koruma alanı içerisinde kalan alanda yapılacak her türlü inşai faaliyet öncesi kuruldan görüş alınmasına ve kazıların Arkeoloji Müze Müdürlüğü denetiminde yapılmasına karar vermişti.
YÜRÜTMEYİ DURDURMA KALDIRILDI
Kadıköy Belediye Başkanlığının açtığı dava sonucunda İstanbul 13. İdare Mahkemesi, 8 Mayıs 2020 tarihinde imar planlarının yürütmesini oy birliği ile durdurdu. Mahkeme dava konusu planların şehircilik ilkelerine uygun olmadığını belirtti ve uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğine dikkat çekti.
Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile TCDD karara itiraz etti. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 4. İdare Dava Dairesi de yürütmeyi durdurma kararını 2 Haziran 2020 tarihinde oy birliği ile kaldırdı. Kararda, ilk dava dosyası kapsamında bilirkişi raporunu hazırlayanların gerekli niteliklere sahip olmadığı belirtildi. Dava konusu planların uygulanması halinde telafisi güç zararların oluşacağına dair yeterli delil bulunmadığı da belirtildi. Mahkeme salgın nedeniyle yeni bir bilirkişi raporunun hazırlanmasının da mümkün olmadığına dikkat çekti.
PROJE BEDELİ 193 MİLYON TL
Söğütlüçeşme Yüksek Hızlı Tren İstasyonu’nun yanındaki araziye yapılacak olan “AVM Gar” projesinin ayrıntıları da ortaya çıktı. Birgün Gazetesi'nden İsmail Arı'nın haberine göre; TCDD, Söğütlüçeşme Yüksek Hızlı Tren Garı Projesi için “Fıratcan İnşaat Turizm ve Ticaret A.Ş.” ile 29 yıllığına anlaştı. Şirket ile TCDD arasında imzalanan sözleşmeye göre şirkete iki yılı izin ve ruhsat, iki yılı da inşaat yapımı için olmak üzere dört yıl süre verildi. Şirket her yıl ÜFE oranında artırılmak üzere yapım sürecinde TCDD’ye aylık sadece 32 bin 315 TL kira ödeyecek.
Projeyi tamamladıktan sonraki 25 yıllık işletme süreci için de yine aynı oranda artırılmak üzere aylık 161 bin 574 TL kira bedeli belirlendi. Sözleşmeye göre, inşaat karşılığı şirkete verilecek işletme hakkı 2047 yılında son bulacak. Proje tanıtım dosyasında yer alan bilgilere göre, proje planlama alanın yüzde 73’ü TCDD mülkiyetinde bulunuyor. Arazinin yüzde dokuzu Hazine, yüzde üçü İstanbul Büyükşehir Belediyesi mülkiyetinde ve yüzde 14’ü ise kadastral boşluktan oluşuyor. Toplam proje alanı ise 62 bin 189 metrekareyi buluyor.
Proje tanıtım dosyasındaki bilgilere göre, toplam proje bedeli 193 milyon 794 bin TL olacak. Bu tutarın 144 milyon 698 bin TL’si inşaat alanı, 22 milyon 125 bin TL’si donatı alanı, 25 milyon 471 bin TL’si çevre düzenlemesi ve 1 milyon 500 bin TL’si de ruhsat ve harçlar için harcanacak.
“KABUL EDİLEMEZ”
Kararla ilgili açıklama yapan Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, arazinin yapılaşmaya açılma projesine tepki gösterdi. Odabaşı şöyle devam etti: “Kadıköy Belediyesi, Mimarlar Odası, Şehir Plancıları Odası’yla birlikte idari dava açtık. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın onayladığı AVM tipi YHT Gar plan değişikliğine karşı açtığımız davada, İdari Mahkeme hukuka aykırılığı açık olan projenin yapılmasına, oybirliği ile onay vermiştir. Bu projeyle, Kadıköy’ün orta yerine, en değerli arazilerinden birine kentin en son ihtiyacı olacak bir AVM yapılmak istenmektedir. Göreve geldiğim günden itibaren Kadıköy’de yaşam kalitesini artırmak için yaptığımız tüm çalışmalarımızda önceliğimiz toplumsal fayda yaratmak oldu. Oysa, bu proje ve sonuçları hem yaratacağı çevresel olumsuzluklar hem de ilçe mozaiğinin önemli bir parçası olan esnafımızın üzerinde yaratacağı büyük tahribat nedeni ile kabul edilemez. Üstelik halihazırda yaşanan insan ve araç yoğunluğu üzerine ilave olarak gelecek bir AVM yoğunluğu, Kadıköy trafiğini tam bir çıkmaza sürükleyecektir.
Kadıköy Belediye Başkanı olarak hiçbir toplumsal fayda içermeyen bu projeye razı gelmem beklenemez! Siyaset, maalesef adalete diz çöktürmüştür. Hukuksuz bir uygulama, adalet eliyle ‘yasal’laştırılmak istenmektedir. Bir hukukçu olarak tüm hayatımı hukukun üstünlüğüne inanarak geçirdim. Bir belediye başkanı olarak da Kadıköy’ün ve Kadıköy halkının hakkını korumak benim en temel görevim! Kamu adına meşruiyet taşımayan, kentin bağrına bıçak gibi saplanan bu projeye ‘yasal’ bir kimlik kazandırmaya çalışmak, o kente ve yaşayanlarına ihanettir.”
“BU KARARDAN VAZGEÇİN”
“İstanbul seçimlerinin yıl dönümünde ve çevre haftasında verilen bu karardan vazgeçin” çağrısında bulunan Odabaşı, açıklamasına şu sözlerle devam etti: “Haydarpaşa Gar Projesi’nde olduğu gibi Söğütlüçeşme Gar Projesi’nde de hesabın başka olduğu ortada. Bu kentin çocuklarının bir avuç toprağı, yine heba edilecek, Kadıköylüler, betona mahkûm edilecek. Bu sadece Kadıköy’e değil, tüm İstanbul’a da ihanettir. Bu ihanetten bir an önce vazgeçin! Mahallesini, kentini, ülkesini, toprağını seven her yurttaşın yapacağı gibi bu projeye karşı duruyoruz, durmaya da devam edeceğiz! Meşruiyeti sorguya muhtaç mahkeme kararına yine itiraz edeceğiz.”
“Sayın Cumhurbaşkanı’na sesleniyorum” diyen Odabaşı, “Siz her gün yurdun değişik bölgelerinde Millet Bahçesi açmakla övünürken, birileri İstanbul’un göbeğinde, çocuklarımızın koşup oynayacağı, insanlarımızın nefes alacağı alanlar yapmak yerine, boş buldukları her metrekareyi betona boğmak istiyor. Sizin bu projeden haberiniz var mı? Yoksa, size ne olduğunu anlatmaya hazırız. Size sesleniyorum çünkü; göreve geldiğimiz günden itibaren, Fikirtepe, Haydarpaşa, Söğütlüçeşme gibi kent sorunlarını anlatmak için randevu talep ettiğimiz Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan hâlâ cevap alamadık.” ifadelerinde bulundu.
Odabaşı, hem belediye başkanı olarak hem de hukukçu olarak haksızlığın karşısında olacağını ifade ederek, “Haydarpaşa ve Söğütlüçeşme Gar projelerinde, aklın, bilimin, tarihin ve kentin yanında duracağıma söz veriyorum.”dedi.
YÜCEER’DEN DEPREM UYARISI!
Mimarlar Odası Kadıköy Şube Başkanı Saltuk Yüceer de planlama alanının büyük bir bölümünün jeolojik açıdan ağır mühendislik önlemleri gerektiren bir zemin yapısına sahip olduğunu belirtti ve olası İstanbul depreminden en fazla etkilenecek alanlardan biri olduğuna dikkat çekti.
“YEŞİL ALAN OLARAK KULLANILMALI”
Yüceer, Söğütlüçeşme tren istasyonunun gar olarak kullanılmasının mümkün olmadığını bu nedenle istasyon olarak kullanılması gerektiğini belirterek şöyle devam etti: “Dünya mirası Haydarpaşa’nın gar vasfının daha doğru olacağı, mevcuttaki yeşil dokunun korunması, yeşil dokunun halkın kullanımına açılarak rekreasyon alanları ile bölgenin yoğun yaya sirkülasyonuna hizmet etmesi, ticari ve sosyo-kültürel alanların bölgeye yeni bir yük getireceğinden kaldırılması kamu yararı açısından çok önemlidir. Ayrıca viyadük üzerinde yer alan Söğütlüçeşme İstasyonu’nda tren setlerinin bakım onarım ve servisi ile hat iletimlerine yönelik yapıların belirsizliği ve Haydarpaşa Gar alanında yer alması olanağı varken bu alanın zorlanması, bu planın yapım amacının bu bakımından da sorgulanmasını gerektirir. Bu planlara birlikte dava açtığımız Kadıköy Belediyesinin ve değerli başkanının bu konudaki kararlı duruşunu, kamu ve toplum yararı için çalışmalarını kararlılıkla sürdüren Mimarlar Odası olarak takdirle karşılıyor ve birlikte mücadeleye hazır olduğumuzu belirtiyoruz.”