Tarihi istasyonların geleceği belirsiz
Koruma Bölge Kurulu, tarihi istasyonların basit onarım çalışmalarının yapıldığını, Göztepe İstasyonu’ndaki restorasyon çalışmalarının ise devam ettiğini açıkladı
Kadıköylülerin ve İstanbulların merakla beklediği Marmaray hattı geçtiğimiz mart ayında hizmete açılmıştı. Altı yıl boyunca çalışmaların sürdüğü Gebze-Haydarpaşa hattında yeni istasyonlar inşa edildi, hat üzerindeki köprüler ve geçitler de yenilendi. Bazı tarihi köprüler ise taşınarak koruma altına alındı.
TARİHİ İSTASYONLARA NE OLACAK?
Çok defa gazetemizde yer vermemize rağmen en fazla merak edilen bir başka konu da tarihi istasyonların akıbetinin ne olacağı. Özellikle sosyal medya üzerinden paylaşım yapan birçok vatandaş, hat üzerinde yer alan ve kullanılmayan istasyonların nasıl kullanılacağını merak ediyor. Yeni projeye uygun olmadığı için tüm tarihi istasyonlar atıl durumda bırakıldı. Bunların yerine Marmaray’a entegre yeni istasyonlar yapıldı.
27 ADET İSTASYON VAR
Haydarpaşa Gebze arasında 27 adet gar, istasyon ve durak tesisi mevcut. Bunlar: Haydarpaşa, Söğütlüçeşme, Kızıltoprak, Feneryolu, Göztepe, Erenköy, Suadiye, Bostancı, Küçükyalı, İdealtepe, Süreyyaplajı, Maltepe, Cevizli, Atalar, Kartal, Yunus, Pendik, Kaynarca, Tersane, Güzelyalı, Aydıntepe, İçmeler, Tuzla, Çayırova, Fatih, Osmangazi, Gebze. Bu gar ve istasyonlardan Haydarpaşa, Kızıltoprak, Feneryolu, Göztepe, Erenköy, Suadiye, Bostancı, Maltepe, Kartal Yunus istasyon binaları tarihi ve tescilli yapılar.
İstanbul II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 31.03.2004 tarih ve 6910 sayılı kararı ile Kızıltoprak, Feneryolu, Suadiye ve Bostancı İstasyonları, 13.07.2005 tarih ve 430 sayılı kararı ile Göztepe İstasyonunu, Gayrimenkul Eski eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun 10.11.1979 tarih ve 11609 sayılı kararı ile Erenköy İstasyonu korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edildi.
KURUL YANITLADI
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na; TCDD mülkiyetine ait, korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescilli istasyon binalarının restore edilip edilmeyeceğini, bundan sonraki aşamada ne amaçla kullanılacağını ve Göztepe İstasyonunda devam eden restorasyon hakkında sorularımızı ilettik. İstasyonlarla ilgili sorularımızı yanıtlayan İstanbul V Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarihi istasyonların hiçbirinin Marmaray projesinde kullanılmayacağını açıkladı.
“RESTORASYON PROJELERİ UYGUN”
Kurulun verdiği yanıtta Marmaray proje alanı sınırı içerisinde kalan söz konusu tescilli istasyon binalarının rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin hazırlanarak koruma bölge kurulunun görüşüne sunulduğu ve istasyon binalarına ait restorasyon projelerinin uygun bulunduğu belirtildi.
GÖZTEPE’DE RESTORASYON SÜRÜYOR
Kurulun ilettiği cevap yazısında Kızıltoprak, Feneryolu, Suadiye, Bostancı ve Erenköy İstasyonlarında basit-bakım ve onarım çalışmalarının yapıldığının, Marmaray proje güzergâhında kalan bu istasyonların Marmaray sisteminin bir parçası olarak kullanılmayacağı ifade edildi.
İstanbul V Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 25.01.2018 tarih ve 5133 sayılı kararı ile Göztepe İstasyonunun restorasyon projesinin uygun olduğuna karar vermişti. 5 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Göztepe İstasyonu’nda güçlendirme ve tadilat çalışmalarının devam ettiğini belirtti. Çalışmaların ne zaman biteceğine dair bilgi verilmezken, istasyonda süren çalışmaların bir hayli ilerlediğini görmek mümkün. İstasyonun dış duvarları ve çatısının yenilendiği görülüyor.
NASIL KULLANILACAĞI BELİRSİZ!
Cevabını aradığımız ve daha önce yetkili birimlere ilettiğimiz bir başka soru da istasyonların ne amaçla kullanılacağıydı. Ancak kurul bu sorumuzu yanıtsız bıraktı. Kurul, cevap metninde şu ifadelere yer verdi: “Korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ve koruma alanları ile sit alanlarında inşai ve fizikî müdahalede bulunulamaz, bunlar yeniden kullanıma açılamaz veya kullanımları değiştirilemez. Esaslı onarım, inşaat, tesisat, sondaj, kısmen veya tamamen yıkma, yakma, kazı veya benzeri işler inşaî ve fizikî müdahale sayılır. TCDD mülkiyetinde ve sorumluluğunda kalan söz konusu tescilli istasyonlara ilişkin 2863 sayılı Yasanın 9'uncu Maddesi gereğince her türlü inşai ve fiziki müdahalenin ve kullanımlarının değiştirilmesi koruma bölge kurulu görüşüne tabidir.”