“İnsansız tiyatro, tiyatrosuz insan olmaz”
27 Mart Dünya Tiyatro Günü bu yıl da pandeminin gölgesinde kutlanıyor. Kadıköy Tiyatroları Platformu “Kadıköy’ü bir tiyatro vahasına çeviren bizler tiyatro yapmaya devam edeceğiz” diyor
Uluslararası Tiyatrolar Birliği’nin 1961’de aldığı kararla her yılın 27 Mart’ı Dünya Tiyatro Günü olarak kutlanıyor. Bu senenin en belirleyici gündemi ise pandemide tiyatrocuların hem maddi hem de psikolojik olarak yaşadığı sorunlar oldu.
Kadıköy Tiyatroları Platformu, geçen yıl mart ayından sonra tüm tiyatro mekanlarının ve oyuncularının işsiz kaldığını ifade ediyor. Bunun başlı başına hayatını devam ettirme konusunda sorunlar yarattığını belirten Platform, “Bunun yanında mekanlar kiralarını, vergilerini ve stopajlarını ödemeye devam etti. Buradan çıkmak için gerek yerel yönetimlerle gerek merkezi yönetimle çeşitli görüşmeler olsa da günü kurtaran girişimler dışında köklü bir çözüm geliştirilemedi. Türkiye’de tiyatro yapmanın sorunlarını net biçimde suratımıza çarptıklarını çok açık şekilde gördük. Fakat biz bu ülkenin insanlarıyız, birkaç atanmış kişinin insafına kalmayacağız. Bu memleketin ihale peşinde koşanların olmadığını, tersine üretenlerin olduğunu biz biliyoruz, herkes bilecek.” diyor.
Sosyal devlet olgusundan ve anayasının 73. maddesinden hareketle bir hak talebinde bulunduklarını belirten Platform “Elektrik, doğalgaz, su gibi faturaların bir süre dondurulması, salon kiralarının devlet tarafından karşılanması, sigortaların bir müddet devlet tarafından karşılanması, tiyatro yasasının çıkarılması gibi taleplerimiz oldu. Tabii ki bunların hiçbiri olmadı. Bundan sonra ne yapılabilir bilmiyoruz ama bundan sonra ne yapılmaz onu çok iyi biliyoruz.” diye ifade ediyor. İzleyicilerden güç almaya devam edeceklerini dile getiren Platform sözü söyle sonlandırıyor: “Kadıköy’ü bir tiyatro vahasına çeviren bizler tiyatro yapmaya devam edeceğiz.”
Müjdat Gezen“TİYATRO İNSANLIĞIN VAZGEÇİLMEZİDİR”
Dünya Tiyatro Günü dolayısıyla her yıl hem ulusal hem de uluslararası bildiriler yayınlanıyor. Bu yıl ulusal tiyatro bildirisini tiyatro ve sinema oyuncuları Müjdat Gezen ve Metin Akpınar; uluslararası bildiriyi ise film, televizyon ve tiyatro oyuncusu Helen Mirren yazdı.
Gezen ve Akpınar yayınladıkları bildiride öncelikle sanat emekçilerini selamladı: “27 Mart Dünya Tiyatro Günü sanat emekçilerine, sanatseverlere kutlu olsun. Dionysos şenlikleriyle başlayıp gelişen tiyatro, asırlardır varlığını sürdürüyor. Merkezinde insan olan bu sanat, insan var olduğu sürece yaşayacak.”
İnsanı insan yapanın bilim, sanat ve tiyatro olduğunu söyleyen Gezen ve Akpınar, “Biz değerler sıralamasında, genelde sanatı en üst sıraya koyarız. Özelde tiyatroyu, sanata en yakın düzeyde düşünüyoruz. Çağımızda; üreme içgüdüsü, beslenme içgüdüsü tatmin olduğunda mutlu olanlara başka popülasyonlara verilen adı veriyoruz. Ancak üreme, beslenme açlıklarından başka açlıklar duyanlara, onları üretip onları tükettiğinde mutlu olanlara insan diyoruz.” diyor. Bilgi iletişim çağı ne kadar gelişirse gelişsin tiyatronun insanla, insanca, insanlar için yapılacağını belirten Gezen ve Akpınar “Tiyatro insanlığın vazgeçilmezidir. İnsansız tiyatro, tiyatrosuz insan olmaz.” diyerek sözlerini sonlandırıyor.
Metin Akpınar“YARATMA İÇGÜDÜSÜ BASTIRILAMAZ”
Uluslararası bildiriyi yazan oyuncu Helen Mirren ise pandemi döneminin tiyatro emekçilerine olan etkisine vurgu yapıyor. Eylül Deniz Doğanay’ın Türkçeye çevirdiği bildiride Mirren, “Geride bıraktığımız dönem canlı performans dünyası için çok zor geçti; birçok sanatçı, teknisyen ve zanaatkâr zaten belirsizliklerle dolu bu meslekte hayatlarını güçlükle idame ettirebildiler.” diyor.
İnsanların dünya üzerinde var oldukları günden beri birbirlerine hikaye anlattıklarını belirten Mirren, tiyatro kültürünün insanlar dünyada var olduğu müddetçe yaşamaya devam edeceğini ifade ediyor. Mirren bildiriyi şöyle sonlandırıyor: “Yazarların, tasarımcıların, dansçıların, ses sanatçılarının, oyuncuların, müzisyenlerin, yönetmenlerin yaratma güdüsü asla bastırılamayacak ve çok yakın bir gelecekte yeni bir enerjiyle, hepimizin paylaştığı bu dünyaya dair yeni bir anlayışla yine meyvelerini verecek. Sabırsızlanıyorum!”
Helen Mirren27 MART’A ÖZEL ETKİNLİKLER
27 Mart Dünya Tiyatro Günü dolayısıyla birçok etkinlik gerçekleşiyor. Gerçekleşecek etkinlikleri sizin için derledik.
- Simge Günsan, 27 Mart Dünya Tiyatro Gününe özel, eğlenceli bir oyun sahneleyecek. Sahnede William Shakespeare ile canlı yayın yapacak olan Günsan, Shakespeare’in eserlerini özetleyerek anlatacak. Günsan’ın bu etkinliği, Tiyatro Şefi Youtube Kanalında saat 20.00’de izlenebilecek.
- İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nın online gerçekleştirdiği “Salondan Yayın” etkinlikleri devam ediyor. 27 Mart 19.00’da “Sahnenin Gizli Kahramanları” söyleşisi gerçekleşecek. Bu ayki söyleşinin konuğu ise aksesuarcı Cengiz Önay. Yayını Şehir Tiyatroları’nın Youtube hesabından seyredebilirsiniz.
- 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü’nün özel gösterimlerinden biri de Nilgün Belgün’ün yazmış olduğu Nilgün Belgün’le Aşk ve Komedi oyunu. Belgün’ün kendi hayatını, anılarını yazdığı “İçimdeki Kadın Aşk ve Komedi” kitabından uyarlanan bu oyun, 27 Mart 20.30’da online olarak izlenebilecek. Biletler ise biletix’ten satın alınabiliyor.