Zamanında Kadıköy’ün mekanlarında kitap tartışmaları için buluşan Merhaba Kitap Kulübü ve Don Kişot Kitap Kulübü ile bir kitabı tartışmanın neden önemli olduğunu ve kurulma hikâyelerini konuştuk

07 Nisan 2021 - 02:11

A ⁺ A^- Yazdır

Kitap okuma kulüpleri günden güne artıyor. Sokağa çıkma yasakları, saat kısıtlamaları derken evde daha çok vakit geçirir olduk. Kimimiz evdeki bu vakti kitaplara ayırdı, kimisi yeni hobilerine. Özellikle yüz yüze iletişimimizin koptuğu bu dönemde, insanlar kitap vasıtasıyla tartışmaya, sohbet etmeye başladı. Genelde online gerçekleşen kitap okuma kulüplerine olan talep ise arttı. Toplantılarını salgının öncesinde Kadıköy’de gerçekleştiren Merhaba Kitap Kulübü ve Don Kişot Kitap Kulübü ile konuştuk. 

Merhaba Kitap Kulübü, 2019 yılında Ceren Kandil tarafından kuruldu. Kitap okurlarının birbiriyle tanışacağı bir kulüp planlayan Kandil, kitap okuma kulübü kurma fikrinin çocukluk hayali olduğunu söyledi.

 Ceren Kandil

Kitap kulüplerinde kitabın, farklı hayat tecrübeleriyle birlikte ele alındığını belirten Kandil “Tek başına okuduğunuz zaman gözden kaçırabileceğiniz pek çok nokta, kulüp üyeleri tarafından aydınlatılıyor. Kimi zaman elde edemeyeceğiniz ya da belli bir mesleki donanım gerektiren sonuçlara kolayca ulaşmanızı sağlıyor. Aslında kitap kulübünün faydaları; düzenli kitap okuma alışkanlığı kazanmak, farklı kitap türleriyle tanışmak ya da diğer okurların görüşlerini dinlemek gibi, sadece kitaba dair konularla sınırlı kalmıyor. Toplantılarda çetin tartışmalara girip toplum içinde kendimizi ifade etme becerimizi geliştiriyoruz, fikrimizi karşımızdakine saygı göstererek dile getirme konusunda tecrübe kazanıyoruz ve en önemlisi, belki de kendi sosyal çevremizde karşılaşamayacağımız insanlarla bir araya gelme fırsatı buluyoruz” dedi.

TARTIŞMA MEKANI OLARAK KADIKÖY

150 yıldır Anadolu Yakası’nda yaşayan, İstanbullu bir aileden gelen Kandil, Kadıköy’ün birçok ilki temsil ettiğini söylüyor. Ebeveynlerinin ilk kez Kadıköy’de sinemaya, tiyatroya gittiğini söyleyen Kandil, “Çocukluğumdan beri neredeyse her hafta sonu kitap almak için Kadıköy’e giderim. Kültür sanat aktiviteleri açısından emsalsiz bir ilçe olduğunu düşünüyorum çünkü her bütçeye uygun hatta ücretsiz pek çok etkinlik düzenleniyor” diye aktarıyor. 

Kadıköy’deki kafeler çoğu tartışma kulübünün uğrak yeri oluyor. Kandil de pandemi başlayana kadar okuma etkinliklerini Kadıköy’deki Boni Books & Cafe’de gerçekleştirdiklerini belirtiyor.

Kandil, bu yılın mart ayında kitapların yazarlarını ağırlamaya başladıklarını söyledi. İlk yazar buluşmasına katılan isim ise Kor Sancısı kitabının yazarı Lüset Kohen Fins. Kandil, “Her bir toplantı verimli ve unutulmaz geçiyor ama Kor Sancısı kitabı hakkında yaptığımız son toplantının yeri, bütün kulüp üyeleri için bir başka. Ömrümüzün sonuna kadar unutamayacağımız harikulade bir toplantıydı” diyor. Kitap toplantıları her ayın son pazar günü gerçekleşiyor. Ayrıca Kandil, ayda iki kez film tartışmaları düzenlediklerini belirtiyor. Kulübe katılmak isteyenler Instagram hesabını takip edebilir (@merhabakitapkulubu) veya [email protected]’a mail atabilirler. 

“DON KİŞOTLUK” YAPAN KULÜP

Don Kişot Kitap Kulübü ise 2017 yılında bir araya gelmiş bir kulüp. Kulüpte yer alan Esma Şimşek “En önemli amacımız kitap sayesinde bir araya gelip paylaşımlarımızla okuma kültürüne katkı sağlamak ve aynı dili konuşan insanları bir araya getirip yalnız olmadığımızın sevincini yaşamaktır” diyor.

 Esma Şimşek

Kulübün ismi ise bir kararsızlık sürecinden sonra ortaya çıkmış.  Don Kişot kelimesini duyar duymaz ise hoşlarına gittiğini söyleyen Şimşek “Zaten Don Kişot eğlenceli ve herkesin sevdiği bir roman kahramanı olmasının yanı sıra bir de ‘Don Kişotluk’ diye kanıksadığımız ve bizi biraz güldüren, aynı zamanda hüzünlendiren bir insan halinin de adı artık günümüzde. Dünyaya iyiliği, güzelliği yaymaya çalışan; bir yerlerde hakkı yenen, sıkıntı çeken insanlara yardım eli uzatan Don Kişot’un çabası var aslında içimizde bir yerlerde. Edebiyatın ilk bilge delisi, modern çağ ve onun değerleriyle savaşır ve bu savaşım bize kalırsa bugün aradan geçen 400 yılda çeşitli şekillerde sürmekte. Yani yeldeğirmenlerine karşı savaş bitmiyor ve hala Don Kişotluk devam ediyor.” diye aktarıyor.

Kitap kulüplerinin, kitabı tek bir bakış açısı ile değerlendirmek yerine çeşitli bakış açıları kazanmamızı sağladığını söyleyen Şimşek, okuyan ve düşünen insanları bir araya getirip sosyalleştirdiğini de ifade ediyor. Toplumdaki sorgulama ve tartışma kültürüne katkı sunduğunu belirten Şimşek, “Yeni açılan birçok kitap kulübü görüyoruz son zamanlarda. Bu tabii ki son derece olumlu bir gelişme. Bu kitap kulübü meselesi daha eski tarihlerden beri insanların ihtiyaç duyduğu, ‘birileri düzenlese de katılsak’ dediği güzel bir hayaldi. Neyse ki daha fazla geç kalınmadan şimdi bu hayali gerçekleştiren topluluklar var ve sayıları her geçen gün artıyor” diye ifade ediyor.

İNSANI SARSAN KİTAPLAR

Salgın döneminde toplantılarını online gerçekleştirmeye başlayan kulüp, daha öncesinde kitap tartışmalarını Kadıköy’deki mekanlarda yapıyordu. Şimdi o mekanların birer birer kapandığını görmenin içlerini acıttığını ifade eden Şimşek “Kadıköy’ün elbette özel bir anlamı var. Her şeyden önce özgür bir ilçe ve bu özgürlük hali bizim daha rahat hissetmemize, fikirlerimizi dile getirirken Kadıköy’ün ruhundan daha fazla istifade etmemize neden oluyor. Sanki Kadıköy bu hakkı bize kendiliğinden ve tüm cömertliğiyle veriyor. Bize de onun bu geniş gönüllülüğüne minnet etmek düşüyor.” diye aktarıyor.

Kulüpte gerçekleşen en unutulmaz tartışmasını sorduğumda ise Şimşek, Nabokov’un Lolita kitabının çok güzel geçtiğini söylüyor. Kitabın insanı sarsan, hatta şoke eden bir konusu olduğunu belirten Şimşek, “Buna bir de Nabokov’un dil ve anlatımındaki kışkırtıcılık eklenince çok farklı fikirler karşı karşıya geldi. Bu da haliyle tartışmayı daha da alevlendirdi” dedi. Kitap tartışmaları üç haftada bir cumartesi günleri gerçekleşiyor. Tartışmalara katılmak için Don Kişot Kitap Kulübü’nün Instagram hesabına (donkisot_kitapkulubu) mesaj atmak gerekiyor.

Bir diğer dikkat çeken kulüp ise Yaşayan Kadınlar Kitap Kulübü. Sadece kadın yazarların eserlerini okuyan kulüp, geçmişten bugüne edebiyat alanında da baskılanmış veya adını pek duymadığımız kadın yazarların kitaplarını anlamayı ve anlatmayı hedefliyor.

Instagram: @yasayankadinlaryk