Kadınların dilinden kadın hikayeleri
Türkiye’deki tarih anlatısında kadınların deneyimleri genelde anlatılmaz, konuşulmaz. bizimhikayemiz.org sitesi ise kadınlarla sözlü tarih görüşmeleri yaparak kadınların hikayelerini kadınlardan dinliyor
Kadınların yaşadıkları, hikâyeleri ya hiç anlatılmaz ya da başka resmi ağızlarca dile dökülür. bizimhikayemiz.org sitesini kuran kadınlar ise kadınların gündelik yaşantılarını, karşılaştıkları sorunları ve daha bir sürü alandaki deneyimlerini kadınların ağzından dinliyor. Bu sitede hem sözlü tarih görüşmeleri yapılıyor hem de günlük formatında kadınların yazılarına yer veriliyor. Ayrıca gazeteci Çiğdem Anad, kadın haklarına dair Youtube üzerinden röportajlar gerçekleştiriyor. Anad, bu zamana kadar Canan Kaftancıoğlu, Nebahat Akkoç, Hülya Gülbahar, Filiz Kerestecioğlu ve Sera Kadıgil ile kadın haklarını konuştu. Biz de sitenin kurulmasının önemini bizimhikayemiz.org’dan Zeynep Tül Akbal Süalp ile konuştuk.
Öncelikle bu siteyi kurma fikri nasıl ortaya çıktı? Siteyi kurarken neyi amaçlıyordunuz?
Bu, aslında Kadınların Hafızası ve Kadınların Medyası olarak geliştirdiğimiz kolektif bir alan çalışması ve onunla ilişkili bir medya pratiği. Bu çalışmada Loughborough University’den iki, Kampüssüzler’den de altı araştırmacının oluşturduğu bir ekiple sözlü tarih çalışması yürütülürken; medya oluşturma ayağında da Çiğdem Anad röportajları yayınlanıyor Youtube kanalımızda. Aynı zamanda sosyal medya üzerinden de çalışma yürütülmekte. Bir yandan kadınların kendi seslerinin kendi anlatılarının olduğu bir platform açabilmek, bir yandan aracıları, aktarıcıları, temsil edenleri aradan çıkararak, doğrudan karşılaşmalara olanak tanımak, öte yandan da bu görüşmelerin bize söylediklerini kavrayabilmek, analiz edebilmek ve değerlendirmek istiyoruz. Bunların yanı sıra kadın örgütlenmeleri ile de görüşüyor ve birlikte yapabileceğimiz atölyeleri oluşturmaya çalışıyoruz. 
Genelde kadınların yaşadıkları görmezden geliniyor, kayıt altına alınmıyor. Sizce bu projenin bu bakımdan önemi nedir?
Tam da kadınların kendi hikâyelerini kendi anlatılarından duymak, birbirimizin hikâyelerini dinleyebilmek ve böylelikle paylaştıkça güçlenebilmeyi amaçladığımız için bu çalışmaya başladık. Bu öncelikle bin yıllardır kendi hikâyelerini anlatamayan, hikâyeleri başkaları tarafından anlatılan kadınların, temsil ve tabii ki iktidar ilişkisini aşarak kendi anlatılarını oluşturmaları demek. Ve aynı platformda olduklarında da hem birbirleriyle hem de okuyan, dinleyen, bakanla karşılaşmaları ve söyleşebilmeleri demek.
“İLHAM VERİYOR”
Hikâyeleri dinlerken sizi etkileyen, şaşırtan bilgilerle karşılaşıyor musunuz? Kadınların hikâyelerini onlardan dinlemek nasıl hissettiriyor?
Bu aslında benzersiz bir deneyim. Elbette saha çalışmasının dinamik ve kendi yolunu kendi çizen özgürlüğü hep baki ya da sözlü tarih çalışması yapmanın heyecan veren ve ufuk açan özelliği de öyle ama bu hikâyelerde konuşulan her kadınla derin karşılaşmalar yaşayıp, güçlü bağlar kuruyorsunuz. Kadınların yolculukları ilham veriyor, sarsıyor, bazen birlikte derin derin hüzünlendiriyor ama en çok da emsalsiz bir güç veriyor.
Tag'ler bölümüne baktığımda kadınların anlatılarında benzerlik gösteren birçok ana konu var. Benim gördüğüm kadarıyla en çok içgöç/taşra, giyim-kuşam, kent/mekan, sokak oyunları ve siyaset konuları anlatılarda yer alıyor. Sizin bu konuda görüşleriniz neler?
Tagler ya da anahtar kelimeler, kavramlar ya da akademik çalışmaların indeksleri, aslında bir çalışmaya tepeden biraz mesafelenerek baktığınızda size yol haritası ve uğrak ya da durak noktalarını çıkartır. Pek çok görüşmedeki kesişmeleri ya da yol ayrımlarını sunar. Aynı zamanda başka araştırmacılar için de yol işaretleri tabelalar olabilirler.
“COĞRAFYA SÖZÜN YOLCULUĞUDUR”
Günlüklerde başlık olarak bölge isimleri görüyoruz. Onlar sanırım mektup gönderenlerin bulundukları bölgeler. Bu bölgeleri bilmek bizim için neden önemli?
Bunlar günlüklerin geldikleri yerler evet. Mekanlar, coğrafya sözün yolculuğudur. Bunlar hep anlamlı bizim için.
Kadıköy ile ilgili bir hikayeye rast geldiniz mi?
Evet, Kadıköy’den, farklı semtlerden de günlüklerimiz olacak.
Şu an için sözlü tarih çalışması olarak İstanbul ve Ankara şehirleri var. Diğer şehirdeki kadınlara dair anlatıları da görecek mi okuyucular?
Türkiye'nin beş büyük şehrinde İstanbul, Ankara, İzmir, Diyarbakır ve Antep’te sözlü tarih görüşmeleri yapılmakta. Sitede ağustos ve eylül aylarından itibaren de bunları takip etmek mümkün olacak. Günlükler, hem bu beş şehirden var hem de bu beş şehir dışından gelenler var.
Okuyucular katkı sunabilir veya hikaye gönderebilir mi siteye?
Her türlü katkıya elbette açığız. Bize yazabilirler.
Siteye bizimhikayemiz.org sitesinden ulaşabilir, katkı sunmak için [email protected] adresinden iletişime geçebilirsiniz.
Facebook: Bizim Hikayemiz / İnstagram: @bzmhikayemiz