İran sineması, yaşamla mistisizmi harmanlayan ve incelikli bir dili sürekli geliştiren bir yol izliyor, senelerdir. Zorda, darda ve acılarda yaşıyor bir halk, İran’ın en önemli kadın başrollerinden Taraneh Alidoosti de daha birkaç ay önce, kadınların 44 yıllık meşru isyanına verdiği destek yüzünden cezaevinde yattı ve kefaletle çıkabildi. Leyla’nın Kardeşleri filminde, müthiş bir performans sergileyen Taraneh, yoksullukla şekillendirilmiş ataerkil bir düzenin mevcut sıradanlığında, ahmaklığa, gurura ve cümle aldatılmışlığa da basıyor tokadı, aynı zamanda. 

İranlı yazar-yönetmen Saeed Roustaee, bu üçüncü filminde, yolsuzluk ve ekonomik krizin kıskacında hayata tutunmaya çabalayan bir aileyi anlatıyor. Yönetmen, gelenek-görenek eleştirisiyle birlikte, Ortadoğu toplumundaki kadının rolünü ve insanın sırlı doğasını da kurcalıyor, bir bakıma. Leyla, evin sorumluluklarını sırtında taşımaktan ve sorunlu ailesinin geçimine katkıda bulunan biricik kişi olmaktan çoktan bıkmıştır. Ve aile bireylerinden oluşan her ana karakter, zayıf yanıyla kıyasıya mücadele etmektedir. Kimi öfkesiyle, kimi açgözlülüğüyle, kimi gururuyla, kimi de oburluğuyla.

Leyla, 165 dakika boyunca, bir yanı kara mizah diğer tarafı melodram olan bir bıçağın sırtında düşmeden nasıl yürüyecek? Zaten “evlenmemiş yaşlı kız”, erkek hegemonyasında, büyük bir engelin ta kendisidir. Bu bariz dezavantajına rağmen kahramanımız, ailesini ticari öngörüleri ve içgüdüleriyle yönlendirebilecek midir? Ben aile dedim, sen ülke anla. Makul olan budur. Ve mevcut okuma, benzer ve örtüşen sorunların, salt İran’a değil, koca bir coğrafyaya dair olduğunu bas bas bağırır. Leyla’nın Kardeşleri, MUBİ’de izlenebiliyor. 

Kadınların mücadelesi henüz bitmedi

“Al Pacino, bal Pacino, yanakları gül Pacino” gibi tuhaf bir söz öbeği var, uzun yıllardır söylenegelen, yüksek müsaadenizle bu laf cambazlığına devam etmek isterim, Aaahh Belinda, vaaahh Belinda, kendini kaybetti şampuan reklamında diyerek.

Kendi adıma (belki de birçokları da böyle düşünüyordur), bırakın yoncayı, goncayı, sinemamızın güçlü kadınları denince, çok sevdiğim Türkan Şoray’ın ardından Müjde Ar gelir. İlki kural koyan, ikincisi ezber bozan dersek yalan olmaz. Atıf Yılmaz da bir okula dönüşemeyen memleket sineması adına, kendi ekolünü oluşturan dahi yönetmenlerden biridir, Müjde Ar ile ikisinin dönemi, çöl iklimi sürecinde (1980’ler), resmen serap görmemize vesile olmuştur.   

Ancak 1986 tarihli Aaahh Belinda, Atıf Yılmaz-Müjde Ar ikilisinin en sevdiğim iş birliği değildi, yine de yapıt, 23. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nden en iyi film, yönetmen ve kadın oyuncu olmak üzere üç büyük ödülle dönmesini bildi. Barış Pirhasan’ın senaryosu, Macit Koper’in oyunculuğu derken, Aaahh Belinda, bir şampuanın orta sınıfı, en alt kata itmesine vesile olmuştu. Ancak günümüzde orta sınıf yok oldu, yüksek enflasyon son darbeyi vurdu, artık zenginler ve fakirler var. Kadın mücadelesine kafa yormayacaksanız, bu filmi güncellemenin de mantığı yok, haaaa maddi bir mevzunuz varsa, o başka.

Yeni nesil Belinda’nın yönetmen koltuğuna Deniz Yorulmazer geçmiş, Hakan Bonomo da senaryoyu orijinalinden uyarlamış. Başrolde ise Neslihan Atagül ve iyiden iyiye fanteziye dönüşen paralel dünya var. Derdi ve meselesi olmayan bir film bu, şampuan gibi işte, köpürt bolca, yıka, durula ve çık. Oysa kadınların haklı davası, tam gaz devam ediyor. Güncellenmiş, seyreltilmiş ve hafifletilmiş Netflix işi Aaahh Belinda’yı seyredecekseniz, ilk filmi unutun veya izlemediyseniz, bırakın öylece kalsın. 

Mizaç da yumuşar zamanı gelince

Polonya yapımı, Netflix orijinal işi Johnny adlı filmi, arkadaş önerisi üzerine seyrettim, pişman filan da olmadım. Çok, çok iyi mi, elbette değil! Zaman mevhumu kaybının ve ana karakterin dikkatimizi çekme veya yöneltme çabasının zorlayıcı olduğu apaçık ortada, dahası aynı sebep gidişatta kopukluklar da yaratıyor. Bunlara rağmen adını koyalım, bu basit ama bir o kadar da etkileyici bir film. Çünkü yokuşa sürmüyor meselesini, bol kepçe dram ekleyeyim, seyirciyi sersemleteyim çiğliğine düşmüyor, afili dümenleri tutmuyor, entrika da boca etmiyor üstümüze, ne güzel. Sadece zorluklara göğüs germeyi anlatıyor ve iki insanın, -yaşamın en acıklı sorumluluğu olan- ölmekte olanlarla ilgilenmek için didinirken, kendi adlarına da açıklama yapmasına zemin hazırlıyor. 

Hayat asla adil değildir ve her gün bir yargı günüdür der sabıkalı Patryk (Piotr Trojan). O, hırsızlık suçlamasıyla hapisten çıktıktan sonra bir bakımevinde 360 ​​saat toplum hizmeti vermek zorundadır, beyin tümörü teşhisi konulan çalışkan, şefkatli ve iyiliksever rahip Jan Kaczkowski'nin (Dawid Ogrodnik) ise yaklaşık altı aylık ömrü vardır. Gerçek ve hüzünlü bu yaşam öyküsünde, iki farklı adam, iyilik gibi hayati bir konuda anlaşacak ve dönüşüm kaçınılmaz olacaktır. 

Yazarın Diğer Yazıları

Taşrada özgürlük savaşı!

61. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde bir kez daha şahit olduk ki, seyirci seveceği, beğeneceği, benimseyeceği filmlerin resmen yolunu gözlüyor. Sinemaseverin ayakta alkışladığı bir film, neden sanat-festival işi değil de genel izleyicinin arzuladığı anaakım bir proje oluyor diyebilirsiniz, elbette. Çünkü 7. sanat bellediğimiz kolektif çaba ...

Bedel ile beden arasında…

Memleket sathındaki festivallerde yıllar yılı gezdikçe, musiki ile en ufak bir ilgisi bulunmayan bir yapıta en iyi film müziği, doğaçlama çekilen bir filme en iyi senaryo ödülü verildiğine tanık oldu bu gözler. Jüriler olmazı oldurmak gibi bir misyon biçebiliyor kendine, bazı zamanlar. Ve bu salt Türkiye gerçeği de değil ha, misal 77. Cannes Film F ...

Tastamam kendi ipini çekmek!

Çok beklenen “Joker: İkili Delilik” (Joker: Folie à Deux) adlı filmi seyredince, hani şu hemen herkesin diline pelesenk olan pek bildik reklam var ya; “Gazoz olma, efsane ol!” diye, işte onu büyük bir hünerle resmen tersine çevirmişler ve “Efsane olma, gazoz ol!” diyerek, bindikleri dalı kesmeyi, güzelce becermişler. Emeği geçenlere tebrikler, kend ...

Yoksulluk bir tür esarettir!

“Suna”, yalnız başına mücadele etmekten hayli yorulan, fukaralıktan evlenmek zorunda kalan ve sevmediği yaşça büyük bir adama resmen katlanan elli yaşlarındaki bir kadının öyküsünü resmediyor, toplumun cinsiyet, yaş ve maddi durum ezberini odağına alarak, bunu kendince bozmaya çabalayarak. Travma ve öz yıkım filmleri her zaman zorludur, çünkü insan ...

Yıllar sonra yeniden…

Bir devam filminde, iki yapım arasında 36 yıllık dev ve derin bir boşluk varsa, kabul buyurun bu pek makbul değildir ve üretici açısından da hayli riskli bir durumdur. Çünkü geçen yıllar birçok şeyi değiştirmiş, dönüştürmüş, bambaşka bir hale büründürmüştür. Algılayış, kavrayış gibi büyük laflar etmeyeceğim, lakin izleyicinin sevme, beğenme, etkile ...

Gördüğüne inanma!

Bazı filmler vardır, beklenmedik güzel bir hediye gibidir. İnsanı resmen terse yatırır, şaşırtır da şaşırtır. İşte “Sevgilim Kaç” (Strange Darling), tam olarak böyle bir film, zamanla kendinden daha çok söz ettirecek, hatta kült film muamelesi bile görecek, besbelli! Zaman dilimlerinin yerlerini sürekli değiştirerek ve epizodik bir anlatım dilini s ...

Uzayda akraba evliliği!

Katmanlı, derinlikli, incelikli ve sersemletici senaryonun, milenyumdan beri tek tük örnekler dışında, beyazperdeyle buluşmaya tereddüt ettiğini düşünüyorum, hala. Metin hayli basitleşti, çokça benzeşti, çarpıcılık ve akılda kalıcılık ise pek aranmaz oldu. Yapay zekanın, yakın gelecekte sinema sektörünü dizayn etmesi kaçınılmaz gibi görünüyor. Yok, ...

Bir kısa mesafe filmi…

“New York’ta Bir Gece” (Daddio), kısa süreli bir taksi yolculuğunu konu alan, şoför ve yolcu dışında seyirciyi de arabaya konuk etmeye çabalayan, gece manzarasının eşlik ettiği bir tek mekân filmi. Sadece iki kişinin oynadığı, bol diyalog içeren, aksiyondan ve çatışmadan muaf bir filmi sinemada seyretmek, kabul buyurun herkesin harcı değil! Genel i ...

Tarih yazan kadınlar!

Biyografi filmleri iyi kotarılırsa şayet, rakiplerine hiç şans tanımaz. Ödüllere boğulmak varsa hedefinde, tam isabet kaydetmeyi başarır, ekseriyetle. Yani bize bildik bir öyküyü, dramatik bir gerilimden yoksun dahi olsa yutturmayı becerir, pek kolay. Şu an iki ayrı dijital platformda, açık denizde uzun mesafe yüzücüsü iki kadına dair iki film var. ...

Komik, tuhaf ve gerçek

Ünlü Yunan yönetmen Yorgos Lanthimos, resmen evin sevilen şımarık çocuğu gibi takılıyor, ne yaparsa yanına kar kalacak, hep hoşgörüyle karşılanacak ve sırtı sürekli sıvazlanacak, hani neredeyse. Ancak son filmi “Merhamet Hikayeleri” (Kinds of Kindness) ile, benimsediklerine katlanma, görmezden gelme ve göz yumma konusunda hayli toleranslı olan ...

“Solgunluğumu al!”

İranlı yönetmen-senarist Noora Niasari, ilk uzun metraj filmi “Şeyda” (Shayda) ile, çocukluğunda yaşadığı sarsıcı ve kalıcı deneyimi, direngen annesine (ve elbette İran'ın cesur kadınlarına da) övgü olarak günümüze taşıyor. Şeyda, tastamam kadına yönelik şiddete dair bir film, bu evrensel bir suç olsa da ataerkil kodların ve toplumsal baskının bari ...

Şeytan şova bayılır!

“Şeytanla Bir Gece” (Late Night With the Devil), korku janrının tüm klişelerini kullansa da sinemada örneği tek tük bulunan ve medya eleştirisini de odağına oturtan sıra dışı bir film. Pek ünlü yazar Mark Twain; “Sessiz kalıp dünyanın aptal olduğunuzu düşünmesine izin vermek, ağzınızı açıp tüm şüpheleri ortadan kaldırmaktan daha iyidir” dese de rey ...

Maymunlar Cehennemi veya İnsanlar Cenneti!

Neredeyse tüm insanlık, dünyanın yapay zekâ çağına girişini ve robotların şaşkınlık veren gelişimini konuşurken, artık primatları geleceğin hükümranları olarak betimleyen kadim Maymunlar Cehennemi serisine burun kıvrılması haliyle muhtemel. Çünkü teknolojik ilerlemenin inanılmaz hızı, şu an için insanın en büyük endişesidir, ooo maymunlara gelene k ...

"Her pasta güzel pastadır"

  “Hit Man”, çok iyi kotarılmış bir suç komedisi, üstelik tam tekmil romantizm katkılı bir kara film bu. Felsefeyle eğlencenin, psikolojiyle sevginin kesişim kümesinde, bir insanın kendini bulmasının, kimlik-benlik aramasının kaotik öyküsü anlatılıyor. Film hem akıllıca işler yapıyor hem de yağ gibi akıyor.  43. İstanbul Film Festivali seçkis ...

“Hep tek başımıza!”

“Mükemmel Günler” (Perfect Days), resmen basitin ve sıradanlığın dokunaklı güzelliğine meylediyor ve asla boş vermeyen, hayatını seçimleri ve isteğiyle belirleyen düzgün bir adamın şaşırtıcı öyküsünü merkezine alıyor. Bu ayrıksı portre, yalnızlığına rağmen, sektirmediği rutinleri, kendine yakıştırdığı ritüelleri ve elbette iyi müzik ile mutluluğu y ...

Sıradanlığın tanımsız kötülüğü

“İlgi Alanı” (The Zone of Interest), insanın vicdanını susturduğunda ve umursamamanın Nirvana’sına ulaştığında, cehennemin dibinde, kendine ve ailesine cennet bahçesi kurabilecek kadar alçalabileceğini anlatıyor, tamı tamına. Geri planda soykırım, ön tarafta pastoral bir saadet tablosu… İnsanın korkunç potansiyeline dair. Kan, şiddet ve hatta harek ...

Hayat denen sınavdan geçebilmek!

Hayat dersleri mevzusunda sinema yapma gayreti, çoğu zaman klişeye yaslanmakla eşdeğer olabilir. Basmakalıp görünmekten kurtulmak pek kolay olmasa da yetenekli ve deneyimli bir sinemacı, bazen bunu ziyadesiyle başarıp sımsıcak bir film yaratabiliyor. Örnek mi göstereyim? Alexander Payne’ın yönettiği “Geride Kalanlar” (The Holdovers) derim, tereddüt ...

Günceli çağrıştıran bilimkurgu!

Bilimkurgu, tıpkı fantastik gibi sinema sanatının görsel ve işitsel doruğudur, hiç kuşkusuz. Kült ve klasik olmak isteyen her yapıt, illa hayal gücüyle yarışmalı, rüyaları gerçek kılmalı, sınırlarını zorlamalıdır. Beyazperdede düşsel bir evren yaratabilmek, ancak destansı ve büyülü filmlerle mümkün olabilir. İşte “Dune: Çöl Gezegeni Bölüm İki”, bun ...

Hayatın küçük güzellikleri

“Sararmış Yapraklar” (Kuolleet lehdet), tebessüm etmeyi unutan yoksun ve yoksul işçi sınıfına dair, kendi halinde dramatik, komik ve romantik bir film. Karakterleri donuk, süresi makul, yaşama sevinci gizli, yalnızlık baskın, hayal kırıklıkları bariz, zamansızlık hissi hâkim. Bu yapıt herkese göre değil, zaten çoğunluk beni sevsin, her yerde güzelc ...

Alengirli ve Zırdeli!

“Zavallılar” (Poor Things) adlı güzelim film için, zırdeli ve alengirli bir Barbie, hatta histeri zirvesi veya tuhaflıklar silsilesi diyebiliriz, hani hiç kasmadan, orta yolu arayıp bulmaya çalışmadan. Zaten aşırı dozda gariplikler ve türlü türlü haller, görsel ve işitsel sihir peşinde koşan kalburüstü yönetmen Yorgos Lanthimos’un alameti farikası ...

“Yaşasaydın ve Görseydin!”

Anadolu rock akımının kurucu babalarından Cem Karaca’nın, hayli zorlu ve dopdolu hayatından kesitler sunan “Cem Karaca’nın Gözyaşları” adlı film, nihayet bugün vizyona girdi. Doğuyla batıyı kaynaştırıp, rock ile türküyü harmanlayarak çıkılan yolda, artık o büyük dalganın sahipleri teker teker veda etti, pek azı kaldı hayatta. Peki, dalgalar dağıldı ...

Bazı deneyimlerin tarifi olamaz!

“Kar Kardeşliği” (La sociedad de la nieve), 52 yıl önce yaşanmış trajik bir uçak kazası üzerinden, dostluğu, ümidi, beraberliği, fedakarlığı anlatmaya çabalıyor, amansız doğaya, vahşi koşullara, onca çaresizliğe, mutsuzluğa, umutsuzluğa rağmen. İlginçtir, insana dair bu en bildik hayata tutunma öyküsü, yıllar yılı salt yamyamlık hikayesi olarak neş ...

Bulup bulup yitirmek!

Yılın en çok konuşulan yapımlarından biri olan “Başka Bir Hayatta” (Past Lives) hakkında, olur ya kısa ve öz bir tarif isteseler, bildik bir eski şarkıdan alır ve “Söyledim aşkımızı Ankara rüzgarına / Olmadı kaldı benim her hevesim yarına…” derdim, tereddütsüz. Film, derdini sade ve gösterişsiz bir şekilde dillendiren yapıtları sevenleri bir şekild ...

Napolyon bir kez daha öldü!

Hiç eğip bükmeden, sapmadan, yormadan dümdüz konuşalım, içten, samimi ve dürüstçe, biz bize. Ünlü ve yetenekli bir Yunan yönetmenin çektiği Atatürk filminden beklentiniz ne olurdu? Evet, evet, alın size hayli tarafgir, oldukça klişe ve harbiden yüzeysel bir senaryo dediniz sanki. Hah! Bir İngiliz yönetmenin, ezeli düşman belledikleri ülkenin, yani ...

Ustaların acemilik hakkı!

Hemen her sinemasever, usta yönetmen David Fincher’ın filmlerine bağlılık gösterir, gönüllerinde ayrı bir yer verir, kimini tekrar tekrar izler, çoğu sahnesini de neredeyse ezbere bilir. İşte “Dövüş Kulübü” (Fight Club), “Yedi” (Seven), “Oyun” (The Game), “Zodiac”, “Kayıp Kız” (Gone Girl). Ve hatta “Benjamin Button'ın Tuhaf Hikayesi” ile “Ejderha D ...

Acılardan artakalan…

Katledildiğinde 41 yaşında olan Sabahattin Ali’yi, henüz 19 yaşındayken “Elbette ihtiyarlayıp / toprağa döneceğiz / biz bir günde parlayıp / bir günde söneceğiz” dizelerini yazdıran neydi, inanın bilmiyorum. Yaman bir kalp kırıklığıdır memleketimiz adına, yaşadığı hazin ve kahredici son. Büyük Japon animasyon ustası Hayao Miyazaki’nin, ekibiyle tam ...

İyiyse uzun da olabilir!

Yaşayan en etkin ve yetkin sinemacılardan biri olan Martin Scorsese’nin son filmi “Dolunay Katilleri” (Killers of the Flower Moon), istemeden hem zengin hem de hedef olan bir Kızılderili kabilesine odaklanarak ve öyküsüne aile, din, itimat, aşk, hırs, şüphe, mülkiyet ve daha birçok şeyi katarak, vahşi kapitalizmin suç profilini çizmeyi deniyor, Ame ...

Artık bilmeyen insan yok!

“Do Not Disturb” (işte otel odalarının dış kapısına asılan, genellikle başına ‘please’ (lütfen) de eklenen, çoğu kırmızı renkli rahatsız etmeyin yazılı kart) adlı filmi, çokça sevilmek ve bir parça önemsenmek isteyen iyi kalpli yalnız bir adamın trajikomik öyküsü olarak okudum. Kuşkusuz filmin seveninden daha çok sevmeyeni olacaktır, çünkü Cem Yılm ...

Bir yıl, iki mevsim

“Kuru Otlar Üstüne” filmi, “Dünyada güzel olan her şey, daha insana ulaşamadan kendisinin ördüğü ağlara takılıp kalıyor” diyor ve ardından devam ediyor; “Buraya ilk geldiğimden beri aklımda sadece gitmek var.” Evet, yine ve yeniden taşra menzilli bir sıkışıp kalma öyküsüne katılıyoruz, kuşkusuz olmuş ve iyi kotarılmış. Issızlığın, hiçliğin ve çares ...

“Yol”, “Umut”, “Sürü”, bir de “Duvar”!

Memleket sinemasına dair politik ve derdi olan filmlerinin öncüsü olan Yılmaz Güney, her doğum veya ölüm gününde, doğru ya da yanlış topyekûn bir bombardımana tutuluyor, istisnalar hariç. Elbette kimse eleştirilemez değil, ancak artık yaşamayan bir insanın ardından kopartılan suni fırtına, özel hayatın kodlarına aşırı tutunarak, asıl gayeyi ıskalat ...

Babalar, tutkular, evlatlar

Öyle diziler var ki, hiç bitmesin istiyor insan, şaka filan da değil ha, kimi seriler, harbiden sinema sevdamızla yarışır. Disney + platformu, malumunuz halkımızın tepkisini ziyadesiyle çekti, hatta birine kulak misafiri oldum, çocukluk arkadaşım Miki Fare’nin hatırı olmasa, sıkı söverdim diyordu. Kemer sıkma kararı aldık diyen platformun, Güney Ko ...

“Gamsız hayat, herkesi başka yorar”

Teknolojinin tam gaz gelişimi, içeriklere ulaşımın hayli meşakkatsiz hali, dijital dünyanın film üretimini haliyle kolaylaştırması, sinemaseverleri sahiden hoşnut etti mi? Bundan emin değilim! Bunca bolluk ve bereket içerisinde, mest olacak bir yapıta denk gelmek, pek de mümkün görünmüyor. Vizyon filmlerine bakıyorum, ilgimi çeken yok, internette v ...

“Büyümez ölü çocuklar!”

Melih Cevdet Anday, ‘Hiroşima’ şiirinde şöyle der; “Büyükbabam, babam, ben / Küçük oğlan, kız, damat… / Gelişimiz teker tekerdi / Gidişimiz cümbür cemaat.” Evet, sadece kundaktaki bebekten, hayatının son demindeki ihtiyarlara dek yaşayan tüm kuşakları değil, henüz doğmamış olan nesilleri de hedef alan bir büyük kitlesel imha silahına, yani malum at ...

Sinemayı kurtaran adam!

Dev bütçeli ve reklam delisi devam filmleri ile büyük paralar yatırılan bol kepçe efekt destekli yapımlar, her zaman gişede uçacak, yatırımcısını yeniden suyunun suyu projeler için koşturacak değildir, iyi ki de öyledir. Sonsuz döngü sinemasının ne sektörün gelişimine ne de seyircinin beklentisine pek bir faydası yok. Bakın kaç haftadır her yerde b ...

Kamçı son kez şakladığında

Pek meşhur Kamçılı Adam serisinin son filmini yazmaya karar vermişken, aynı hafta vizyon diyen ve yine düşmanını lanet Nazi’ler olarak sabitleyen Sisu adlı filmi de boş geçmeyelim istedim. Hani bizim Cüneyt Arkın’ın Kara Murat, Kartal Tibet’in de Tarkan filmleriyle şekillenen tarihi fantezilerimiz, yok artık dedirtir hepimize, ancak Finlandiya yapı ...

Hayat dağınıktır çoğu zaman

“Güzel Bir Sabah” (Un beau matin), kentlere gönüllü sıkışan ve modern hayatın azimli tutsağına dönüşen zavallı bizlere, sonumuzun ne olacağını, bu işin nereye varacağını sakince anlatmayı deneyen bir film. Günlük trajedilerimizin sıradanlığında, sessiz yıkımların varlığında buluyor kendini yapıt, yaralara merhem olmak gibi derdi yok. Çatışma yaratm ...

Baskıdan kaçış yok, mahşerde bile!

Filmler ve televizyon serileri, hayli zamandır benzer estetikle çekilir oldular. Hani neredeyse her bölüm başı, hali vakti yerinde uzun metraj kurmaca bir yapıt kadar, para ve emek dökülüyor dizilere. İşte tam da bu sebeple, arada sırada dizileri de kurcalamak isterim, izninizle. Dijital platformların, klasik anlayışı bile isteye yıkma gayretine gi ...

Böyle gelmiş, böyle gitmesin

Sinemada, elbette havadan sudan işlere de ihtiyaç var. Eğlenmek, ürkmek, üzülmek, gülmek, gerilmek, iyi hissetmek ve dahası, şüphesiz modern toplumun, tüketim talebidir. Ancak kalıcı ve asıl olan, mağdur edilenlerle empati kuran, meselesi bulunan ve içinde kocaman dertler taşıyan filmlerdir, kanımca. Evet, mevzusu olan yapıtlar, kendi adıma önceliğ ...

Seri katil, sosyal tarih!

Tam tekmil devletten onaylı kadın düşmanlığı ve cehaletin korkunç sıradanlığı diyebileceğim “Kutsal Örümcek” (Holy Spider) filmini nihayet seyredebildim. Nitelikli ve incelikli İran sineması, gerçek acılardan damıtılmış bu polisiye gerilim öyküsüyle, sert ve lanet bir film yaratabilmiş, seyircisini sarsmayı görev sayarak. Hele ki final, fanatikliği ...

İlle de menfaat günümüz mottosudur

İlk gösterimi 42. İstanbul Film Festivali’nde gerçekleşen ulusal yarışma filmi “Boğa Boğa”, toplamda sıfır ödülle ayrıldı, rakipleri başyapıt değildi oysa. Boğa Boğa, festivalin hemen ardından dijital platformun (Netflix), bayram hediyesi olarak yayınlandı, zaten sinemada eli yüzü düzgün film peşine düşmek, artık neredeyse imkânsız. Beyazperde resm ...

Kimse savaştan sağ çıkamaz!

Sınırın ötesindeki İlk Körfez Savaşı (1990-1991) sırasında okumuştum “Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok” (Im Westen nichts Neues) adlı barış yanlısı ölümsüz romanı, savaşın nasıl bir yara, nasıl bir bela olduğunu iliklerime denk hissettiğimi dün gibi hatırlarım hala. Kabul buyurun, çoksatar kitapların (bugüne dek 50 dile çevrildi, 20 milyon sattı) g ...

Zihin kontrol eden rakunların zaferi!

“Her Şey Her Yerde Aynı Anda” (Everything Everywhere All At Once), 95. kez yapılan Akademi Ödülleri’nde kazanan film oldu ve yedi Oscar heykelciğini ellerinde buldu. Aslında milenyumdan beri, destansı sinema çağının ışığının giderek söndüğünü biliyor, görüyoruz. Siyasi hesapların, estetik kaygılara, sanatın varlığına, ortak duygulara üstün geldiği ...

“Şimdi bana kaybolan yıllarımı verseler”

Tam “Balina” (The Whale) adlı filmi yazmak isterken, hepimizi derinden sarsan, canımızı yakan, yaralayan ve haklı bir endişeye savuran büyük bir depreme yakalandık. Elbette, yine ve yeniden gündelik yaşamımıza, rutinlerimize ve hayata tutunma çabamıza döneceğiz, dönmek de zorundayız. Ancak bu kez panik hali, benzer bir trajedi ve travmayla yüzleşme ...

Zaman değişti, acı asla değişmedi!

17 Ağustos 1999 depremi sonrasında, onca insanın can verdiği Avcılar’a ulaşmam bir saatimi almıştı. Her yer zifiri karanlıktı, çakarları ve sirenleriyle tam gaz ilerleyen ambulanslar ve itfaiye araçları dışında yollar bomboştu. Gün henüz aydınlanmamıştı, sadece telsizler çalışıyordu, iletişim hem zordu hem de sorunluydu. İlk etapta yıkımın boyutunu ...

Yitirilen dostluğun absürt öyküsü

The Banshees of Inisherin, komediyi trajediyle harmanlayan, mizahla hüznü birlikte dokuyan kalburüstü ve eksantrik bir film. Orantısız tepkiler, meçhul insan doğası, gitmek-kalmak ikilemi, reddedilme sancısı, tolere etmek, kontrol bende diyebilmek, yaşama tutunmaya sebep aramak. Zaten kaygılarla, memnuniyetsizliklerle geçiyor hayat dediğin, kantar ...

Taht ile baht arasında

Döneminde en az Prenses Diana kadar meşhur ve halkının biricik sevgilisi olan Avusturya İmparatoriçesi Elisabeth’in, kendisini salt süs olan gören, şovenist bir yurda, krala ve saraya, küçük isyanlarını ve kararlı karşı çıkışlarını anlatıyor “Korsaj” (Corsage) filmi, kısaca. Biyografiyi kendince bükerek konumlandıran filmi, dört ay önce 29. Uluslar ...

Melankoli, sinemanın sihridir!

Kadıköy Yoğurtçu Parkı’nın tam karşısında, eski karakolun (şimdilerde çocuk büro amirliği) yanı başında, hayli zaman önce yıpranmış tahta sandalyeleriyle güzelim bir yazlık sinema vardı. Pek meşhur Yıldız Savaşları’nı orada izledim, yeniyetme aklımla boşanma temalı filmde maile ne aradığımızı çözmeye çabaladığım Kramer Kramer’e Karşı’yı da. Kadıköy ...