Pandemi nedeniyle beş ayı aşkın bir süredir sinemaya gitmiyorum. Hayatımın hiçbir döneminde sinemalardan bu kadar uzak kaldığımı hatırlamıyorum

Sinema kendimi bildim bileli hayatımın vazgeçilmez bir parçası... Annem ve babam, ablamla beni 3-4 yaşlarından itibaren yazlık sinemalara götürdüğü için ilk gördüğüm filmi bile hatırlamıyorum.

Öte yandan, bir sinemasever olarak televizyondan film seyretmenin değerini de iyi bilirim. 1970’ler ve 80’lerde birçok klasiği TRT ekranlarında keşfeden bir kuşaktanım. Üniversitede okurken ‘Yurttaş Kane’in gösterileceği akşam tiyatro provamızı iptal ettiğimizi hatırlarım.

İyi filme doymayan birçok sinemasever gibi video, DVD, Pay TV gibi yeniliklere ve çevrimiçi yayın yapan Netflix gibi streaming servislere de hızla uyum sağladım. Ama hiçbiri sinema salonunda film seyretmenin yerini tutmadı benim için…

Sinema salonları da ekonomik anlamda ayakta durmasını bildiler. Özellikle 2000’li yıllarda başta Çin olmak üzere birçok ülkede bilet satışları düzenli olarak arttı. ABD ve Batı ülkelerinde kayda değer büyük düşüşler yaşanmadı. Bilet satışlarının artmasıyla Türkiye dâhil bazı ülkelerde yerel film endüstrileri Hollywood’a karşı güçlendi.

Tüm bu gelişmeler, sinema salonlarında film seyretme kültürünün kolay kolay yıkılmayacağının kanıtları… Üstelik, salon işletmeciliği, sadece benim gibi yaşını başını almış romantik sinemaseverlerin ayakta tuttuğu bir sektör değil. Araştırmalar sinemaya giden seyircilerin 30 yaş altında yoğunlaştığını gösteriyor. Çocukların ebeveynleriyle birlikte izlediği aile filmlerinin sayısındaki artışı da unutmamak gerek.

Dijital ekranlarla büyüyen kuşaklar ileride gazete okur mu bilmiyorum. Ama çoğunun sinemaya gitmeyi ve büyük perdede film seyretmeyi sevdiğini biliyorum. 13 yaşımdaki oğlumu evde birlikte çevrimiçi bir film seyretmeye ikna etmek bazen zor olabiliyor. Ama ‘Hadi sinemaya gidelim?’ dediğimde hemen ‘Hangi film?’ diye soruyor.

Karanlık bir sinema salonunda başka insanlarla birlikte film seyretmek, ev eğlencesi teknolojilerinin asla sunamayacağı bir deneyim… Fark sadece perdenin büyüklüğünde, ses sisteminin mükemmelliğinde, IMAX ya da 3D gibi ileri sinema teknolojilerinde değil.

Fark, öncelikle evdeki dört duvarın arasından çıkmak ve şehir hayatına karışmakla başlıyor. Tek başınaysan, kolektif bir deneyimin parçası oluyorsun. Başkalarıyla birlikteysen daha farklı bir deneyime dönüşüyor. Evde dikkatini dağıtan bir sürü unsur var. Sinema salonunda ise bir filme çok daha iyi konsantre olabiliyorsun. Kendi deneyimlerimden, sinema salonunda seyrettiğim filmlerin hafızamda daha derin izler bıraktığını biliyorum.

Sinemada seyredip çok sevdiğim filmler başka birçok güzel anı getiriyor aklıma. Sonuç olarak, sinemaya gitmek öncesi ve sonrasıyla bir keyif… Sadece film seyretmenin ötesinde, hayata renk katan bir deneyim… Çok sevdiğim filmleri ilk gördüğümde neler hissettiğimi ve düşündüğümü başkalarına anlatırken hangi salonda kimlerle seyrettiğimi de paylaşmak ihtiyacı duyuyorum… Pandemi sürecinde evde seyrettiğim filmlerle ilgili ne yazık ki böyle unutulmaz anılarım yok.

Yeni bir erteleme daha gelmezse 26 Ağustos’ta gösterime girecek ‘Tenet’ı sinema salonunda seyretmeyi planlıyorum. Birçok sinemaseverin aylar sonra ‘Tenet’ı seyretmek için salonların yolunu tutacağını biliyorum. Ama sonra neler olacağını kestirmek zor… Covid 19 salgınının giderek arttığına dair haberlerin peş peşe geldiği şöyle bir dönemde sinemaların salgın öncesindeki günlere döneceğini öngörmek açıkçası mümkün değil. Süreç uzadıkça sinema işletmeciliğinin göreceği zararları ise düşünmek dahi istemiyorum. Pandeminin sinemada film seyretme kültürüne ağır bir darbe indirdiği kesin ama yok edeceğini sanmıyorum. Sinema tarihinin Lumiere Kardeşler’in Paris’te yaptığı halka açık ilk gösteriyle başladığını unutmamak gerek. Filmler o günden bu yana, öncelikle başkalarıyla paylaştığımız deneyimler olarak hayatımızda var ve umarım hep öyle kalırlar.

Yazarın Diğer Yazıları

Fransız Yeni Dalga klasikleri ve ‘Nimic’

Sinema salonlarının kapalı olduğu şu günlerde, dijital platformlar ve çevrimiçi servisler dışında sinemaseverlerin önünde çok fazla seçenek yok. BeinConnect, Prime Video, Film Box ve Netflix, geniş film arşivleriyle dikkat çekiyorlar. Kuşkusuz, içeriklerinde ödüllü iyi yapımlara, festivallerden gelen filmlere yer veriyorlar ama geniş kitleyi ve ort ...

Adalet üzerine 5 film önerisi

Pandemi dönemi, evimizden hiç çıkmadan çevrimiçi olarak katılabildiğimiz film festivalleriyle sürüyor. İstanbul Film Festivali’yle başlayan çevrimiçi gösterimlerin sinemaseverler arasında gördüğü ilgi, benzer etkinliklerin uzun süre daha devam edeceğinin bir göstergesi… Kuşkusuz, hiçbir şey karanlık sinema salonunda birlikte film seyretmenin yer ...

Antalya’da zafer kadınların

Bu yıl Oscar ödüllerinin bile çevrimiçi olarak gösterime giren filmlerin katılımıyla gerçekleşeceğini düşünürsek festivallerin işlevi, pandemi döneminde daha da önem kazandı. İstanbul, Ankara ve Adana’daki ulusal yarışmalardan sonra 12 filmin Türkiye prömiyerinin gerçekleştirildiği Antalya’nın da iptal edilmeden düzenlenmesi, özellikle sinemacılar ...

Sinemalarda genel durum ve birkaç film önerisi

Geçtiğimiz haftalarda ‘Tenet’, ‘Mulan’ ve ‘Antebellum’ filmlerinin sinema salonlarında gerçekleştirilen basın gösterimlerine katıldım. Covid-19 salgını sırasında, insanların sosyal hayatın birçok alanında ne kadar sorumsuz davrandığını gören biri olarak, katıldığım üç gösteride, kendimi toplu taşıma ya da çarşı pazar alışverişine oranla daha güvend ...

‘Tenet’ı beklerken…

Türkiye’de, pandemi nedeniyle kapanan sinema salonları 10 Temmuz Cuma günü açıldı ve 70’i aşkın salonda 15 film gösterime girdi. ‘Kızım Gibi Kokuyorsun’ adlı yerli yapım dışında, filmlerin tümü seyircilerle pandemi öncesinde buluşmuştu. Türkiye’deki sinema işletmecileri adına küçük bir ‘deneme uçuşu’ydu bu… Yaz aylarında sinema seyircisinin düşt ...

Çevrimiçi seyredebileceğiniz ödüllü belgeseller

Sinema salonlarının pandemiye karşı alınan önlemler ve yeni düzenlemelerle birlikte açılmasına az kaldı ama seyircilerin salonlara dönüp dönmeyeceğini tahmin etmek zor. Bazı sinemaseverlerin uzun süre evde film seyretmeye devam edeceği kesin… Salonlar açılana veya pandemi tehlikesi tümüyle geçene kadar evde film izleyecek sinemaseverler için 6 belg ...

Sinefillere ‘klasik’ öneriler

Sinema salonlarının hâlâ açılmadığı, yeni filmlerin gösterime girmediği bir ortamda sinemaseverlerin önündeki en iyi seçeneklerden birininsinema tarihinin unutulmaz klasiklerini keşfetmek olduğunu düşünüyorum. Geçen ayki yazımda da belirttiğim gibi yasa dışı film sitelerine uğramadan ve dijital platformlara abone olmadan evimizi kişisel bir sinemat ...

‘Evdeki sinematek’ için birkaç öneri…

Pandemi nedeniyle sinema salonları hâlâ kapalı… Hayatın ne zaman olağan akışına döneceğini, sinema salonlarının ne zaman açılacağını kimse bilmiyor… Sinemaseverler bu dönemi televizyonlarda ve internet üzerinden hizmet veren dijital platformlarda film izleyerek geçiriyor. Kuşkusuz, hiçbir şey sinema salonunda film seyretmenin yerini tutamaz ama ...

Sinemalarda kaçırdığınız ödüllü filmler

Covid-19 salgını nedeniyle çoğumuz evden çalışıyoruz. Ofislerine gidenler de mesai bitimi hemen eve dönüyor. Sinema salonları, salgın sona erene kadar kapalı ve yeni filmlerin vizyonu süresiz olarak erteleniyor. Böylesi bir dönemde sinemaseverler için en iyi seçenek, televizyon kanalları ve internet üzerinden hizmet veren dijital platformlar… Göste ...

Tarih yazan anneler

Bazı filmler boğazda düğüm gibi kalır... Öfke ve umutsuzluk arasında gidip gelirsiniz... Ama öte yandan, o filmin çekilmiş olması güçlü bir tesellidir. Geçen hafta gösterime giren “Annelerimiz” (Nuestras Madres) tam da böyle bir film benim için... Cesar Diaz’ın yazıp yönettiği film, İç Savaş’ın bitmesinden 22 yıl sonra Guatemala’da, toplu mez ...

‘Joker’den ‘Parazit’e kaçış ve yüzleşme…

Çoğumuz sinemaya gündelik hayatın rutininden, dertlerinden kaçmak için gideriz... Kaçış bazen gerçekten de güzeldir. Çocukluğumda sinema, başka dünyalara açılan bir kapıydı… Bugün de öyle… Çocuğumuzla gittiğimiz fantastik macera türünde bir aile filmi, eşimizle seyrettiğimiz hafif bir romantik komedi bazen çok dinlendirici olabilir… Öte yandan, ...