BİNDERİLİ ÜZERİNDEN 

MASALLARDA ENSESTİN İZİNİN SÜRÜLMESİ - 4

Babanın öz kızına göz koymasının yanı sıra gelinini almak için oğlunu öldürmeye çalışmasına da rastlarız masallarda. Boratav’ın Kral Padişahının Kızı böyle bir masaldır. Oğluna, kral padişahının kızını almak için iki sene harp ettiği savaştan yenilgiyle ayrılan padişahtır, bu namus düşmanı. Padişahın oğlu, aklı ve şansı sayesinde türlü badireler atlatarak önce kızın gönlünü çalmış, ardından da kızın babasının da rızasını alarak evlenmiştir. Oğlu ve gelini el öpmeye padişahın sarayına gelince, kızın güzelliği karşısında padişahın aklı şaşar. Karısına, “Karı, gel bu oğlanı öldürelim. Gelini de ben alayım,” der. Üstelik bunu sadece kafasından geçirmez, bir de cellatlarını uyumakta olan oğluyla gelininin odasına yollar. Neyse ki, oğlan tedbirlidir de, önce cellatların daha sonra da ana babasının kellesini kopartır. Bu masalda babası ırz düşmanı bir sapıktır ama oğlan da çok matah değildir. Zira o da saf dervişleri aldatan bir dolandırıcıdır. Neyse, o kadar kusur böyle padişahın oğlunda da olur. 

 Benzer şekilde baba ve oğulun aynı kadına göz koymasına Lang’ın Büyücü Kral masalında da rastlarız. Gayet iyi bir kralken melek kalpli eşinin ölümünün ardından sapıtan, küçücük prensese göz koyan, onu istemeyen kızı ailesinden kaçırıp kendisiyle yaşamaya mahkûm eden bir kraldan bahsediyoruz. Üstelik oğlu ile genç eşinin yakınlaşmasından korktuğundan oğlana eşini bile göstermeyerek onu gezi adı altında sürgüne yollayan bir babadır bu. Gezi sırasında prensin yolu kaçırılan prensesin -kızın ardından ah vah eden- ülkesine düşer ve bir resimden sebep kıza âşık olur. Onu bulmak için yollara düşer. Kız, kralı istemedikçe sinirlenen kral onu büyülü bir kuleye kapatır, oğlan papağana dönüşüp kızın yanına ulaşır. Kız da prense kalbini kaptırır. Birlikte kaçarlar. Kızın kapattığı kulede olmadığını gören kral çok öfkelenir, hele de en kıymetli hazinesini çalanın öz oğlu olduğunu anlayınca çılgına döner. Büyüyle kendini korkunç bir canavara dönüştürür. Artık tek amacı oğlunu ve prensesi yemektir. Fakat oğlan, peri annesinin de yardımıyla babasını alt ederek hem prensesi hem de krallığı ele geçirir. 

 Biraz daha derinlemesine inceleyecek olursak üvey de olsa anneye âşık olan oğul ve bu uğurda babayı ortadan kaldırıp anne dâhil her şeyine el koymasıyla bu masalın altında Oedipus kompleksi yatmaktadır. Freud’a göre her çocuğun ilk aşkı karşı cinsteki ebeveynidir. Freud bu teorisini Yunan mitolojisindeki Sophokles’e ait Kral Oedipus hikâyesinden esinlenerek adlandırmıştır. Erkek çocuk genellikle evde güçlü bir otoritesi olan güçlü rakibi babadan çekindiğinden her iki ebeveynden de uzaklaşmak zorunda olduğunu hissederken, annesinden çekinen kız çocuk hayran olduğu güçlü babasına daha çok yaklaşır. Çocuk, rakibini ortadan kaldırarak, ona ait olan her şeyi ele geçirir. Bu tabii ki, gerçek hayatta doğrudan değil de dolaylı olarak gerçekleşir. 

Hazır laf komplekslerden açılmışken, Oedipus’un kadınlardaki karşılığı olan Elektra kompleksine de kısaca değinmek isterim. Bunu da kız çocuklarının babaya aşırı düşkün olmaları ve anneyi rakip olarak görmeleri şeklinde tanımlayabiliriz. Bu teorinin adı da Yunan mitolojisindeki ünlü kumandan Agamemnon’un hikâyesinden esinlenilerek bir başka önemli psikiyatr Carl Gustav Jung tarafından konulmuştur.  

Masallarda babayı öldüren erkek evlat durumuyla pek çok kez karşılaşırız. Ancak anne ne kadar kötü de olsa genç kızların yüreği yufka olduğundan bunu neredeyse hiç yapmazlar ve yapılmasını da çok az isterler. Üç Erkek Kardeş masalı, tipik en başarılı küçük kardeş masallarından biridir. Düğüm noktası da kör kuyulara atılan Yusuf benzeridir. Ancak çarpıcı noktası kızların onları evlendirmek istemeyen annelerinden kurtulmak için oğlana yol göstermeleridir. Babanın katli genellikle vacipse de, anne eğer üvey değilse kafasının kesilmesine çok az masalda rastlarız. Ha bu masalda da anne kiliseye dadanmış bir cadı olarak gösterilerek yapılan suçun büyüklüğü yumuşatılmaya çalışılmışsa da, cadı bile olsa kızlardan en güzeli annesinin kafasının ancak şatonun duvarında asılı kılıçla kesilebileceğini söylemiş, ikinci kız kılıcın yerini göstermiş üçüncüsü ise oğlana kılıcı kaldırabilecek kuvveti sağlayacak iksiri sunmuştur. Bunun neticesinde oğlan kadının kafasını bedeninden ayırmış kadının kanı duvarları boyamıştır.   

Aylardır devam eden ensest konusunu, Andersen’in Arkadaşlık Bağı masalıyla noktalamak isterim. Bu masalda ensestin yanı sıra iki erkek arasındaki ilişkinin izlerini de bulmamız mümkündür. 

Bir gün küçük oğlanın babası eve bebecik bir kız çocuğu getirir, ölen kan kardeşinin kızı olan Anastasia artık onlarla birlikte yaşayacaktır ve iki çocuk birbirlerini kardeş bilecektir. Oğlan küçük kıza abilik yapar, aralarında kardeşlik bağı kurulur. Babası ölünce oğlan, kız kardeşi ve annesiyle birlikte evlerinden ayrılarak Lepanto’ya gider. Burada Aphtanides’le tanışırlar ve artık üç çocuk birlikte vakit geçirmeye başlarlar. Kayıkla denize açıldıkları bir gün Anastasia denize düşer ve onu boğulmaktan cesur Aphtanides kurtarır. Aphtanides, denizci olarak uzak ülkelere giderken, oğlan annesi ve kız kardeşiyle birlikte kalır. Yıllar sonra Aphtanides geri döner. Yakışıklı bir delikanlıdır artık, bu arada Anastasia da büyümüş ve çok güzel bir genç kız olmuştur. İki oğlan kan kardeşi olurlar, ardından da Aphtanides, Anastasia’ya talip olur. Ama kızın abisi, kardeşini kendisinin de sevdiğini söyler ve durumu kıza sormaya karar verirler. İki kardeş evlenirken, kırık kalpli arkadaşları Aphtanides tüm kazandığı parayı onlara bırakarak aradan çekilir. 

Bu masalda oğlan ve kız kardeşinin evlenmesine rastlamaktayız. İkisinin öz kardeş olmaması ensesti engellememektedir, zira masal boyunca çeşitli yerlerde tam sekiz defa ‘kardeş’ oldukları vurgulanır. Kanla oluşan bir kardeşlik olmasa da, ahlaken kurulmuş kardeşlik vardır. Buna rağmen oğlan kız kardeşine göz koymaktan çekinmez. Kız kardeşinin büyümesini gülfidanlarının tomurcuk verişiyle anlatır. Fidanlar, tomurcuklanır ve sonra da kıpkırmızı, kocaman gül olurlar. Burada tomurcuklanmayla ergenliğe geçiş, kıpkırmızı kocaman gülle de menstrual dönemin başlaması, erişkin olma hali hissettirilir.  

Anastasia kimsesi olmayan, kendisini bebeklikten itibaren sahip çıkıp büyüten aileye ve onların oğullarına karşı minnet borcu duymaktadır. Bu durum karşısında, kızın kabulünden ziyade oğlanın kardeşine göz koymasını sorgulamak gerekmektedir. Aphtanides kıza, “Bizim kardeş seni seviyor, sen de onu seviyor musun?” diye sorar. Kız cevap veremez ve hüngür hüngür ağlamaya başlar. Bunun üzerine oğlan, kollarını kızın vücuduna dolar ve bir kez de o, sevdiğini söyler. Bunun üzerine kız dudaklarını dudaklarıyla birleştirirken, kollarını boynuna dolar. Ardından da lamba düşer, etraf kararır. Burada karanlıkla hem Aphtanides’in yüreğinin üzüntüden karardığını vurgu yapılmakta hem de kızla oğlan arasında cinselliğin yaşandığına gönderme yapılmaktadır. Kızın tercihi aslında sevdiği Aphtanides değil de minnet duyduğu abisi olur. Belki biraz da Selvi Boylum Al Yazmalım’daki Asya’nın seçimine benzetebiliriz bu durumu.  

Oğlanlar arasındaki çekim ise masalda şu şekilde anlatılmaktadır: “Aphtanides’in ayrılışından bir akşam önce kapı önünde oturmuş düşünüyorduk. Kolunu vücuduma dolamıştı, ben de başımı onun boynuna yaslamıştım… (Sohbet ederler.) Derken onun elini tuttum. “Bir şeyi bilmen gerek; şu ana kadar bunu bir ben, bir de Tanrı biliyordu! Bu bir sevgi! Sana ve anneme duyduğum sevgiden daha da fazla bir sevgi!” “Kimi seviyorsun?” diye sordu Aphtanides; yüzü ve boğazı kızarmıştı. “Anastasia’yı seviyorum!” dedim. Elimin içindeki eli titredi, yüzü bembeyaz kesildi; bunu anladım ve galiba benim de elim titredi. Ona doğru eğilerek alnından öptüm.” Andersen genellikle masallarının bir yerine kendini yerleştirir ve bu masalda da fedakâr âşık Aphtanides, aslında odur. Tıpkı Parmak Kız masalındaki kırlangıca benzer, görevini yerine getirdikten sonra aşkını kalbine gömerek aradan çekilir. Aphtanides’in hem Anastasia’ya hem de abisine ilgi duyması, her ikisiyle aralarındaki yakınlaşma aslında Andersen’in de cinsel yönelimini göstermektedir. 

Yazarın Diğer Yazıları

BABA BANA MASAL ANLATMA – 38

MASALLARDA KADININ İSTİSMARINA UYUYAN GÜZEL ÜZERİNDEN BAKIŞ -5 Amerikalı şair Anne Sexton kadınların masallarda ve hayatta edilgen olmasına itiraz edenlerdendir. İntiharından 3 yıl önce 1971 yılında yayımlanan kitabı Transformations’daki (Dönüşümler) şiirleri peri masallarının yarattığı pembe dünyanın gerçek olmamasının kızgınlığıyla yazmıştır. ...

Baba Bana Masal Anlatma – 37

MASALLARDA KADININ İSTİSMARINA UYUYAN GÜZEL ÜZERİNDEN BAKIŞ -4     Genellikle uykuya; on üç, on beş gibi -masalın geçtiği zamanda- menstrüasyonun başladığı yaşta dalınmaktadır. Baba kızının cinselliğini engellemek için erkeklik organını simgeleyen bütün çıkrıkları, iğneleri kaldırsa da, gene de zamanı geldiğinde bu durum gerçekleşir. Bir erkek o ...

Baba Bana Masal Anlatma – 36

MASALLARDA KADININ İSTİSMARINA UYUYAN GÜZEL ÜZERİNDEN BAKIŞ -3     Basile’in, Talia’yı anlatırken Leto’nun hikâyesinden etkilenmiş olma ihtimali vardır. Zira Zeus’un sevgilisi olan Leto ikiz çocukları Güneş tanrısı Apollon ile ay tanrıçası Artemis’i doğurmuştur ve Zeus’un karısı Hera’nın kıskançlığını da üzerine çekmiştir. Yunan mitolojisindeki ...

Baba bana masal anlatma - 35

MASALLARDA KADININ İSTİSMARINA UYUYAN GÜZEL ÜZERİNDEN BAKIŞ -2  Grimm Kardeşler’in masalına Dikenli Gül demelerinin sebebi ise gül ne kadar güzelse dikeninin o oranda keskin olması durumudur. Masalın Almanca’daki adı Dornröschen olup, rose yerine kullanılan röschen bizdeki –Ayşe‘cik’ gibi- küçüklük belirten ek gibi olup kızın toyluğuna vurgu yap ...

Baba Bana Masal Anlatma – 34

MASALLARDA KADININ İSTİSMARINA UYUYAN GÜZEL ÜZERİNDEN BAKIŞ -1      Uyuyan Güzel, öyle mümbit bir masaldır ki, İtalyan şair Giambattista Basile’in 1634’te yayımlanan kitabında Ay, Güneş ve Talia adıyla yer almasıyla başlayan yolculuğu, 1697’de Fransız yazar Charles Perrault’un Peri Masalları’nda Uyuyan Güzel, Grimm Kardeşlerin 1812’de basılan Ço ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 33

ÇİZMELİ KEDİ MASALI ÜZERİNDEN MİRAS TAKSİMİ MESELESİ -3      Peki, buradaki konuşan sinirli varlığın neden kedi olduğunu hiç düşündünüz mü? Masalın kaynağının Afrika olmasıdır, bunun sebebi. Eski Mısır’da kedilerin dini inanç ve ayin nesnesi olduğunu günümüze kadar gelen piramitler sayesinde gözlerimizle görebiliriz. Kedi tanrıça Bast, firavunun ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 32

  ÇİZMELİ KEDİ MASALI ÜZERİNDEN MİRAS TAKSİMİ MESELESİ -2      Çizmeli Kedi’nin bir benzerini bize Boratav anlatır, ancak Anadolu masalında kedinin yerini tilki alır, sonunda da Keloğlan tilkisinin iyiliğine hıyanetle karşılık verir. Tilki ile Çimenci Padişahının Oğlu masalında bir Keloğlan varmış, bu oğlancık değirmene çırak girmiş. Değirmen ...

Baba Bana Masal Anlatma – 31

  Çizmeli Kedi Masalı üzerinden miras taksimi meselesi -1      Charles Perrault’nun en bilinen ve masallarından olan ve benim de en sevdiğim masallardan biri olan Çizmeli Kedi aslında miras taksimi meselesini göstermesi açısından çarpıcıdır.      Yaşlı değirmenci ölünce; büyük oğluna değirmenini, ortanca oğluna eşeğini, küçük oğluna ise ke ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 30

OSCAR WILDE MASALLARINDA SOSYALİZM VE İNSAN RUHU - 4 Kürk Mantolu Madonna ve samurlar içinde Mona Lisa     Sabahattin Ali, hiç Oscar Wilde okumuş mudur, onun Sırrı Olmayan Sfenks öyküsünden haberi var mıdır? Bilmiyorum. Buna ilişkin hiçbir yerde bir kanıta rastlamadım ama ben Oscar Wilde’ın Sırrı Olmayan Sfenks öyküsünü her okuduğumda aklıma S ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 29

Oscar Wilde Masallarında Sosyalizm ve insan ruhu -3 Genç Kral Skolastik Fantazya isimli kitapta yer alan “Simurg’un Kanatlarını Takmak mı? Sarayın Merdivenlerine Camdan Ayakkabı Bırakmak mı?” isimli makalesinde Melek Özlem Sezer, masallarda halkın krallık sistemini asla sorgulamamasını eleştirir: “Ülke yönetiminin bir sistem ve bilinç gerekti ...

Baba Bana Masal Anlatma- 28

Oscar Wilde masallarında sosyalizm ve insan ruhu -2   Mutlu Prens Pinokyo, Gulliver’in Yolculukları gibi yetişkinler için yazılmış pek çok roman zamanla kısaltılarak, ‘zararlı’ kısımları ayıklanarak kuşa çevrilerek çocukların okumasına hazır hale getirilmiştir. Büyükler için yazılan kimi masallar anlamından kopartılarak çocuklara anlatılmaya ...

Baba Bana Masal Anlatma – 27

Oscar Wilde masallarında sosyalizm ve insan ruhu -1 Tam adıyla söyleyecek olursak, Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde ya da Herkes Öldürür Sevdiğini diye dilimize yerleşmiş olan Reading Zindanı Baladı’nın şairi, masal yazarı, sosyalist, ahlaksız Oscar Wilde.  Kulak verin sözlerime iyice,  Herkes öldürebilir sevdiğini Kimi bir bakışıyla ya ...

Baba, Bana Masal Anlatma - 26

Rapunzel üzerinden çocuğa erginleşmenin anlatılması -2 Doğulu kimi edebiyat tarihçileri, Rapunzel’in esin kaynağının 11. Yüzyılda Firdevsi’nin yazdığı Şehname’de geçen Rudaba olduğu söyler. Şehnâme’de, Rüstem’in, Hükümdar Zal’ın kalesi Kabil’e, hükümdarın kızı Rudaba’nın sarkıttığı saçlarına tırmanarak girmesi anlatılır. Benzer bir olayı Osmanlı ...

Baba Bana Masal Anlatma – 25

RAPUNZEL ÜZERİNDEN ÇOCUĞA ERGİNLEŞMENİN ANLATILMASI - 1  Uzun sarı saçlı Rapunzel’i, kapatıldığı kuleyi falan hepimiz biliriz de masalın adının nereden geldiğini, sonunun nasıl olduğunu pek bilmeyiz. Fazla meraklandırmadan söyleyeyim masal adını maruldan alıyor. Yani Rapunzel, tıpkı kıvırcık, göbek, Çin gibi bir marul türünün adı. Bizim pazar ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 23

BİNDERİLİ ÜZERİNDEN  MASALLARDA ENSESTİN İZİNİN SÜRÜLMESİ - 3 Ütelek ve Ahu Melek gibi bir başka Boratav masalı olan Yıldırım Padişahı’nda gene kızına göz koyan bir baba görürüz, ancak kızı kurtaran Yıldırım Padişahı da pek yüzüne bakılacak adam değildir. Masal boyunca resmen kızı taciz eder ve kız en sonunda tacizcisiyle evlenir. Bu masal as ...

Baba, Bana Masal Anlatma - 22

Masallarda ensestin izini Grimm Kardeşlerin Binderili masalı üzerinden sürmeye başlamıştık, sonrasında bir Anadolu masalı olan Geyik Sultan’da da benzeri istismara rastlamıştık. “Durun, siz evlenemezsiniz. Siz baba kızsınız!” repliği Yeşilçam filmlerinde bile yoktur ama masalları okurken bunu yüksek sesle dile getirmemiz gerektiğini anlıyoruz. Pert ...

Baba, Bana Masal Anlatma - 21

BİNDERİLİ ÜZERİNDEN MASALLARDA ENSESTİN İZİNİN SÜRÜLMESİ - 1 Çocuğunuza her gece yatmadan önce masal okuyorsunuz. Evdekiler bitti. Kitapçıya gidip, ne alsam ne alsam diye bakınırken gözünüz Grimm Masalları’na takılıyor. Tabii ya, siz de bu masallarla büyüdünüz. Hemen alıyorsunuz. Akşam çocuğunuz yatıyor, siz de başucuna oturup kitabı açıyorsunuz ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 20

KÜLKEDİSİ / CİNDERELLA MASALI ÜZERİNDEN   TOPLUMLAR ARASINDAKİ FARKLARIN İZİNİN SÜRÜLMESİ - 4  Cinderella masalının altında gizli bir cinsel tutku yattığı söyleyerek, geçen yazıyı bitirmiştik. Daha da ileri gideyim, bu masalın kodlarında ayak fetişizmi gizlidir. Nasıl yani? diyerek kafanızı kaşıdığınızı görür gibiyim. Bunca ay sabrettiniz, yazın ...

Baba, Bana Masal Anlatma - 19

Külkedisi / Cinderella masalı üzerinden toplumlar arasındaki farkların izinin sürülmesi - 3 Cinderella’nın, Küçük Annette isimli Fransız varyantı, geçen yazımızda bahsetmiş olduğumuz Eflatun Cem Güney’in Sırmalı Pabuç masalına daha yakın durmaktadır. Masal köyde geçer ve Annette koyun güder. Kötü kalpli üvey anne kızını etle beslerken, Annette h ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 18

KÜLKEDİSİ / CİNDERELLA MASALI ÜZERİNDEN  TOPLUMLAR ARASINDAKİ FARKLARIN İZİNİN SÜRÜLMESİ - 2  Geçen yazımızı Cinderella’nın cariye olduğunu söyleyerek noktalamıştık. Kaldığımız yerden devam edelim o zaman. Yunanca yazan Romalı yazar Claudius Aelianus’un milattan sonra üçüncü yüzyılda, Antik dönem yazarlarından alıntılayarak derlediği Varia Hi ...

Baba bana masal anlatma – 17

KÜLKEDİSİ / SİNDİRELLA MASALI ÜZERİNDEN TOPLUMLAR ARASINDAKİ FARKLARIN İZİNİN SÜRÜLMESİ - 1  Külkedisi aslında 9. yüzyıldan kalma eski bir Çin masalıdır ama sadece Avrupa’da 550’yi aşkın değişik biçimde anlatılmaktadır. Hatta Binbir Gece Masalları’nda bile yer almaktadır ama orada ayakkabı yerine daha doğulu bir obje olan halhal kullanılmıştır. ...

HANSEL VE GRETEL MASALI ÜZERİNDEN TARİHSEL OKUMA VE ERGİNLEŞME - 3

Çocukları eve dönüş yoluna çıkartmadan önce aklıma gelen bir hususu yazmazsam rahat edemem. Hansel’in, kıpırdayamadığı daracık kafese kapatılarak, kesilip yenilmek üzere sürekli beslenmesi sizlere bir şeyler çağrıştırıyor mu? Orta Çağ’da tavukları ya da başka hayvanları daracık kafeslerde besiye çekip, kısa sürede şişmanlatıp kesmek gibi bir uygula ...

HANSEL VE GRETEL MASALI ÜZERİNDEN TARİHSEL OKUMA VE ERGİNLEŞME - 2

Hansel ve Gretel’i ormanı derinlerinde bırakmış ve biz de peşleri sıra masalın içinde ilerlemiştik. Hansel ve Gretel’i kayboldukları ormandan kurtarmaya ne dersiniz? Ormanın haritasını çözebilmemiz için biraz yardıma ihtiyacımız olacak. En büyük yardımcılarımız Pinhan Yayınları tarafından basılan orijinaline sadık çevirisi ile Can Evrim Aslan’ın Ya ...

Hansel ve Gretel masalı üzerinden tarihsel okuma ve erginleşme - 1

“Baba Bana Masal Anlatma” diyerek başladığımız yazı serüvenimizde bir yılı devirdik, ilginiz ve izniniz olursa bu yıl da size masal anlatmaya devam edeceğim. Dilerim bu esnada sizler sonu mutlu biten masalların kahramanı olduğunuz bir sene yaşarsınız. 2023’e en sevdiğim masallardan olan ve sosyolojik açıdan hayli malzeme barındıran Hansel ve Gretel ...

Baba, Bana Masal Anlatma – 13

MASALLARDA TOPLUMSAL ROLLERİN ÖĞRETİLMESİ VE CİNSİYETÇİLİK - 2 Masalların daha küçücük çocukken toplumsal rolleri kafamıza nasıl soktuğunun izini sürmeye, geçen yazıda koyduğumuz virgülden devam edelim, dilerseniz. Masallarda kızlardan beklenenin ev işi ve temizlik olduğu, beyinlerine bir dantelâ gibi işlenir. Orman Evi (Yoksul Oduncu) masal ...

Baba, Bana Masal Anlatma – 12

MASALLARDA TOPLUMSAL ROLLERİN ÖĞRETİLMESİ VE CİNSİYETÇİLİK – 1   Sene başından bu yana devam eden yazı dizimizde; Başparmak üzerinden masallarda çocuk köleliğini, Fareli Köyün Kavalcısı üzerinden masallarda salgın hastalıkları, Kibritçi Kız üzerinden masallarda yoksulluk ve çocuk işçiliğini, Parmak Kız üzerinden masallarda çocuk yaşta evlend ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 11

MASALLARIN KAPİTALİZMİN ELİNDE OYUNCAK OLMASI  KURŞUN ASKER – 3   Evet, kola, çay, kahve derken bu yazı dizimizin sonuna geldik. En güzeli su elbette ama suları da zehirli maddelerle kirlettiğimiz için onları da ancak bir dizi işlemden geçirip arıttıktan sonra içer olduk. Çocukluğumuzdaki gibi derelerden pınarlardan su içmeye kalksak, maazall ...

Baba, Bana Masal Anlatma – 10

MASALLARIN KAPİTALİZMİN ELİNDE OYUNCAK OLMASI KURŞUN ASKER – 2 Geçen yazıda sizlere Kurşun Asker’i kapitalizmin elinde oyuncak olmaktan kurtaran kahraman bilim insanı Clair Patterson’un hikâyesini anlatacağımdan bahsetmiştim değil mi? Demli çaylarımızı içip kafamız iyice açıldığına göre ekonominin ve bilimin karmaşık dünyasına girebiliriz. İlk ot ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 9

MASALLARIN KAPİTALİZMİN ELİNDE OYUNCAK OLMASI  KURŞUN ASKER – 1  Karl Marx, çok doğru bir tespitle, “Kapitalizm, gölgesini satamadığı ağacı keser!” der ya, gerçekten de kapitalizm kullanamadığı şeyleri yok ederken kullanabildiklerini farklı ambalajlar içinde tüketiciye sunar. Bolivya dağlarında öldürdüğü Che Guevara’nın purosundan çakmağına, ...

Baba Bana Masal Anlatma – 8

MASALLARDA ÇOCUKLARIN ERKEN YAŞLARDA EVLENDİRİLMESİ ‘ÇOCUK GELİN’ THUMBELİNA - 3 Efendim, nihayet Parmak Kız – Thumbelina masalımızı anlatmayı bitirdik. Kralın yaptığı densizlik sinirlerimi bozsa da, kırlangıcın mutsuzluğuna üzülsem de şimdi daha iyiyim. Umarım Parmak Kız da, iyi ve mutludur, kralı yontarak insana benzetmiştir. Dilerseniz art ...

BABA BANA MASAL ANLATMA – 7

MASALLARDA ÇOCUKLARIN ERKEN YAŞLARDA EVLENDİRİLMESİ ‘ÇOCUK GELİN’ THUMBELİNA - 2 Geçen yazımızda anlatmaya başladığımız Parmak Kız masalını Köstebek’in Thumbelina’ya cinsel saldırıda bulunması üzerine daha fazla devam edemeyerek kesmiştik. Elbette yaptıkları Köstebek’in yanına kar kalmayacak. Buyurun o zaman masalın devamına… Köstebek, rah ...

Baba Bana Masal Anlatma – 6

MASALLARDA ÇOCUKLARIN ERKEN YAŞLARDA EVLENDİRİLMESİ: ‘ÇOCUK GELİN’ THUMBELİNA - 1 Ülkemizde Parmak Kız olarak bilinen Andersen masalı fantastiktir, macera doludur, acıklıdır, sonu bile tam mutlu değil, parçalı bulutludur. Disney, Thumbelina’dan bir doğa savaşçısı yaratmıştır. Gözünü hırs bürümüş, bir parkı yok etmeye çalışan kapitalistlere ...

Baba Bana Masal Anlatma - 5

MASALLARDA YOKSULLUK VE ÇOCUK İŞÇİLER: KİBRİTÇİ KIZ’IN KIZIL İNTİKAMI İşçi Bayramı ile başlayan Mayıs ayında, çocuk işçiliğinin son bulmasını dileyerek, o çok bildik masala farklı bir açıdan yaklaşmaya ne dersiniz? Babasının ölümü üzerine, çocuk yaşta okulu bırakarak çalışmak zorunda kalan Andersen’in pek çok masalında çocuk işçiliğine ve çocukl ...

Baba Bana Masal Anlatma - 4

MASALLARDA SALGIN HASTALIKLAR: FARELİ KÖYÜN KAVALCISI Son dönemlerde sokak hayvanlarının şehirlerden tamamen çıkartılarak, hayvan barınaklarına hapsedilmesi tartışmaları ünlü bir sanatçımızın attığı tweet’le daha da alevlendi. Bir kap yemek, bir tas su ve bir de başlarının okşanmasından başka bir şey beklemeyen can dostlarımızı şehirden kovdu ...

Baba Bana Masal Anlatma-3

Masallarda Çocuk Köleliği  Parmak kadar çocukların satılması -2   Geçen ayki yazımızda masallarında parmak kadar çocukların satılmasının izini sürmeye Grimm Kardeşlerin Başparmak masalıyla Almanya’da başlamıştık ve Pertev Naili Boratav’la yurda giriş yapacağımızı söylemiştik. O halde buyrun Nohut Oğlan’a…    Boratav’ın Nohut Oğlan masalınd ...

Baba bana masal anlatma-2 

MASALLARDA ÇOCUK KÖLELİĞİ PARMAK KADAR ÇOCUKLARIN SATILMASI -1 Bu sayıda hangi masalı anlatsam diye düşünürken geçenlerde ‘Kim Milyoner Olmak İster?’ yarışma programında Kenan İmirzalıoğlu’nun sorduğu “1980’lere kadar hangi ülkedeki yetim, gayrimeşru doğmuş, ebeveyni alkolik, ayrılmış veya fakir olan çocuklar devlet tarafından bazen açık artı ...

Baba, Bana Masal Anlatma – 1 

Evvel zaman içinde Evvel zaman içinde, kalbursaman içinde Develer tellal iken, pireler berber iken. Annem kaşıkta, babam beşikte iken… Ben babamın beşiğini tıngır mıngır sallar iken, Babam düştü beşikten, alnını yardı eşikten. Annem kaptı maşayı, babam kaptı küreği, Gösterdiler bana kapı arkasındaki köşeyi… Neyse sözü fazla ...